Może to nieco kontrowersyjny tytuł w dobie równości i politycznej poprawności, ale zaryzykujemy:-) Często bowiem oczekujemy od mężczyzn romantycznych deklaracji, rozmowy o uczuciach, nastrojowych zachowań, a spotyka nas co najwyżej umycie samochodu. Znacie ten przykład? Pewien mężczyzna, gdy badacze poprosili go, aby okazał żonie więcej uczucia … umył jej właśnie samochód. Może więc nasze oczekiwania są nierealistyczne? Może oczekujemy za wiele, mierząc ich swoją miarą? Nie mówimy, że wszyscy mężczyźni są tacy. Na pewno części mówienie o emocjach i uczuciach przychodzi łatwiej, a innym zdecydowanie trudniej.

Dlaczego? Otóż niektórzy naukowcy różnice w reakcjach emocjonalnych obu płci wiążą z różnicami w strukturze i organizacji ich mózgów. Statystycznie mózg mężczyzn różni się od kobiecego. Za emocje odpowiedzialna jest u mężczyzn jedynie prawa półkula, a za mowę, czyli m.in. językową zdolność wyrażenia emocji – półkula lewa. Obie półkule są zaś połączone mniejszą liczbą włókien nerwowych niż u kobiet i przepływ informacji między nimi jest bardziej ograniczony. Tak więc statystycznie mężczyznom trudniej wyrazić uczucia, ponieważ informacja o emocjach przepływa do werbalnej lewej półkuli z większym trudem.

Kobiecie z kolei może być trudniej oddzielić emocje od rozumowania ze względu na organizację jej mózgu. Funkcje emocjonalne umieszczone są u kobiety w obu półkulach. Dodatkowo jest także większa wymiana informacji między obu półkulami. Część emocjonalna jest lepiej połączona z częścią werbalną (prawa z lewą). Kobiecie łatwiej jest więc wyrazić swoje uczucia słowami, ponieważ to, co czuje, efektywniej jest przekazywane do części mózgu, która umie to nazwać.

Tu zapytać można o te przypadki, które wyłamują się z przedstawionej powyżej reguły. No tak, bo mózg to jeszcze nie wszystko. Pozostaje jeszcze pozostała część naszej biologii (np. gospodarka hormonalna i jej wpływ na zachowanie: testosteron i hormony kobiece) oraz to co dla psychologów najważniejsze – wpływ środowiska, wychowanie, wzorce wyniesione z domu, cechy osobowościowe itd.

Jeśli więc nasz mężczyzna wyłamuje się z przedstawionego powyżej schematu, to wspaniale i pięknie opisuje swoje stany emocjonalne, cieszmy się! Ale jeśli należy do grupy, która wcześniej umyje nam samochód, niż z żarem w oczach i kwiatami w dłoniach wyzna nam swoją miłość - to także cieszmy się, bo to znaczy, że jednak nas kocha. Wymaga to jednak od nas nieco wysiłku w zrozumienie i odczytanie takich zachowań:-)

„Nie chciałam tak się zachować, ale emocje mnie poniosły…” Znacie takie sytuacje ze swojego życia? Sytuacje, w których emocją są w roli panów i przejmują kontrolę nad naszym życiem. To tak jakbyśmy wsiedli do samochodu planując podróż z Warszawy do Gdańska, a on zawiózłby nas do Zakopanego.

Wolność… Któż o niej nie marzy? Ale z drugiej strony sami siebie czynimy niewolnikami wspomnień, marzeń, konformizmu, pieniędzy, nałogów, przyzwyczajeń, a szczególnie emocji. Zanim pomyślimy - działamy impulsywnie, co powoduje niekiedy poważne konsekwencje. Temat ten poruszałyśmy w poście „Pułapka”, a dzisiaj proponujemy do refleksji piękny wiersz Michaela Quasta.
 
„Są więzienia, które się nie kryją.

Ale są również więzienia zamaskowane, więzienia zastępcze, więzienia tymczasowe, bo w prawdziwych więzieniach nie ma dosyć miejsca, aby móc zamknąć wszystkich.

Są więzienia z kratami, z solidnymi kratami, widzialnymi i dającymi się przepiłować,

A są i takie o kratach niewidzialnych, za które nie można uchwycić i potrząsnąć nimi z wściekłością, gdy jednocześnie Wam mówią z uśmiechem: „Ależ jesteście wolni, drzwi otwarte, możecie wyjść” –  a dobrze wiadomo, że wyjść nie można.

Są więzienia, w których srożą się kaci, prawdziwe zwierzęta, których można dotknąć i którzy Was dotykają i sprawiają Wam ból,

I są takie, w których kaci są zamaskowani pod postacią ludzi dobrze wychowanych, a choć ranią Was głęboko, nigdy nie możecie dojrzeć ich tysiącznych rąk.

Są więzienia po prostu, szczerze i bez blagi nazywane więzieniami.

I są takie, którym nadaje się mnóstwo nazw zapożyczonych, bo tak wydaje się lepiej, tak łatwiej oszukać:

Więzienia, które się nazywa norami, miastem, fabryką, zabawą, meliną.

Więzienia, które się nazywa systemem politycznym, systemem ekonomicznym, towarzystwem anonimowym, kontraktem, prawem, regulaminem.

Więzienia, którym we wszystkich krajach we wszystkich epokach daje się wiele innych nazw."

Wrażliwi ludzie są najbardziej autentycznymi i uczciwymi ludźmi, których kiedykolwiek spotkasz. Nie ma niczego, czego nie powiedzieliby o sobie, jeśli Ci zaufają. Jednak w momencie, gdy ich zdradzisz, odrzucisz lub poniżysz, zakończą Waszą przyjaźń. Wrażliwcy żyją z poczuciem winy i ciągłym cierpieniem, wynikającym z nierozwiązanych sytuacji i nieporozumień. Nie są w stanie żyć, gdy nienawidzą lub są znienawidzeni przez innych. Ten typ osób potrzebuje tyle miłości, ile nikt nie jest w stanie im dać, ponieważ ich dusza jest stale raniona przez innych. Jednak pomimo tragedii, które muszą przejść w życiu, pozostają najbardziej współczującymi ludźmi, których warto poznać i często zostają działaczami na rzecz innych: zranionych, zapomnianych i niezrozumianych. Są aniołami ze złamanymi skrzydłami, które latają tylko, gdy są kochani.

Shannon L. Adler

lessonslearnedinlife.com

Brak poczucia własnej wartości to zmora każdego związku. Jeżeli nie kochamy i nie akceptujemy siebie, wcześniej czy później zaczniemy zadawać sobie pytania: czy na nią zasługuję? co on robi z taką sierotką? na pewno mnie zdradzi?

Do czego to prowadzi? Jedni stają się sfrustrowani i zgorzkniali. Inni budują swoje poczucie wartości poprzez przedmioty, które nabywają. Tak jakby wartościowe sprzęty, których stają się posiadaczami świadczyły o nich jako ludziach. Ale są i tacy, którzy za wszelką cenę chcą sobie udowodnić, że zasługują na spojrzenia i westchnienia nie tylko partnera, w którego uczucie wątpią. Uciekają w świat romansów internetowych, ale i tych w realu. Zapominają o tym, że zdrady zabiły wiele związków.

Nasuwa się pytanie, czy zdrada emocjonalna też może być niebezpieczeństwem dla związku? Taki niewinny flirt według wielu tylko dodaje pikanterii szaremu życiu, powoduje, że czują się młodziej, mają lepszy humor, a to pozytywnie wpływa na relacje w małżeństwie. „Przecież nie spaliśmy ze sobą” – próbują się usprawiedliwiać. „Do żadnego zbliżenia nie doszło, po prostu  lubimy ze sobą rozmawiać,  jest między nami przyjacielska nić porozumienia.” Ale ta relacja wbrew pozorom może nieść poważniejsze konsekwencje dla związku niż zdrada fizyczna. Powstała więź powoduje, że ludzie chcą ze sobą spędzać czas, rozumieją się bez słów, tęsknią. I ciężko im będzie wyczuć granicę, za którą będzie już tylko równia pochyła do rozpadu związku. Zupełnie jak w filmie „Take This Waltz” z Michelle Williams, jeśli widzieliście.

Czy warto w taki sposób budować swoje poczucie wartości? Czy warto ranić swojego partnera? Pisałyśmy o tym w poście „Czy zdrada męskie ma imię?”  Na pewno nie! Upokorzenie, ból, rozdarcie wewnętrzne, poczucie krzywdy. Taki pakiet emocji można zafundować drugiemu człowiekowi dla podbudowania własnego ego.
 

Nauczyłam się, że bez względu na to, co się dzieje, albo jak zły wydaje się dzień, życie biegnie dalej i nadejdzie lepsze jutro.
Nauczyłam się, że niezależnie od Twojej relacji z rodzicami, będziesz za nimi tęsknić, gdy odejdą z Twojego życia.
Nauczyłam się, że przeżycie nie jest tym samym, co życie.
Nauczyłam się, że życie daje czasami drugą szansę.
Nauczyłam się, że kiedy zdecyduję coś z „głębi duszy”, zazwyczaj podejmuję właściwą decyzję.
Nauczyłam się, że każdego dnia powinieneś wyciągnąć rękę i dotknąć kogoś. Ludzie uwielbiają przytulenie, albo przyjacielskie poklepanie po plecach.
Nauczyłam się, że ciągle mam wiele do nauczenia się.
Nauczyłam się, że ludzie zapomną to, co powiedziałeś, co zrobiłeś, ale nigdy nie zapomną tego, jak poczuli się dzięki Tobie.

​Maya Angelou

W ostatnich latach czas stał się wartością deficytową. Dlatego wykorzystajcie weekend, spędzając go z najbliższymi. Pamiętajcie, że warto dbać o relacje. Życzymy cudownych dni! Ładujcie akumulatory wspaniałymi emocjami!

Agresję zwykle postrzegamy jako emocję. Natomiast jest ona zachowaniem. A to jest duża różnica. Mogę czuć złość, wściekłość, gniew, nienawiść. Mam do tego prawo. Natomiast ode mnie zależy, czy na bazie tych emocji powstanie zachowanie, którego celem będzie wyrządzenie krzywdy drugiemu człowiekowi. I tego już nic nie usprawiedliwia. Do uczuć mam prawo, natomiast jestem odpowiedzialny za zachowania, które na bazie tych emocji powstają.

Jest wiele rodzajów agresji. Jedną z nich jest agresja obronna. Często traktujmy ją jednowymiarowo.  Skoro obronna, to znaczy, że bronię się, gdy mnie ktoś atakuje, albo stanowi niebezpieczeństwo dla innych. Ale jest jeszcze inne jej podłoże, o którym pisałyśmy w poście „Diametralnie inne zakończenie”.

Agresja obronna jest często „sposobem na przetrwanie” osób nastawionych defensywnie, czyli traktujących innych jako potencjalne źródło zagrożenia. Oczywiście nic nie dzieje się bez powodu. Zwykle ludzie Ci mają za sobą bardzo trudne doświadczenia związane z obcowaniem z innymi. Często są to osoby, które w przeszłości zostały zranione. Postrzeganie świata jako nieprzyjaznego prowadzi do agresji wyprzedzającej. Osoby o skłonności do dostrzegania wszędzie zagrożeń oraz do interpretowania zachowania innych jako nieprzyjaznych, bojąc się – zachowują się agresywnie. Biją nie dla przyjemności bicia, ale w reakcji na poczucie zagrożenia.

Warto zastanowić się czy ludzie wokół nas nie są ranieni, upokarzani, krytykowani? Szczególnie dotyczy to dzieci i młodzieży. A może to my z bezsilności, bezradności, frustracji wynikającej z życia codziennego właśnie tak zachowujemy się wobec innych osób. A przecież każdy ma pewne granice wytrzymałości. Jodi Picoult w swojej książce pyta: „Ile ciosów jest w stanie znieść człowiek, zanim zostanie zredukowany do zera?” Człowiek czujący się ofiarą w pewnym momencie zaczyna się bronić, stosując różne tarcze obronne. Szkoda, że nie zawsze dostrzegamy tych, którzy oczekują jedynie wsparcia otoczenia, wyciągniętej dłoni, która pomogłaby znieść szyderstwa, krytykę , kpinę z ust osób, które też nie radząc sobie z własnymi emocjami przelewają agresję słowną na swoje ofiary.

Często wychowuje się nas w zaprzeczaniu i tłumieniu różnych uczuć i emocji. Chyba jedną z nich jest właśnie zazdrość. Trudno się do niej komuś przyznać. Wstydzimy się jej. Raczej uznawana jest za negatywne uczucie i przejaw ludzkiej słabości.

Ale przecież zazdrość może być czymś mobilizującym. W małym natężeniu może być dla nas bodźcem do dobrze rozumianej konkurencji, czy realizacji naszych ambicji i pragnień. Nie chodzi o to, aby usiąść na kanapie i skupić się na zazdroszczeniu, że Kowalscy mają: udane dzieci, mieszkanie bez kredytu frankowego, czy nowy samochód od cioci z Niemiec. A sąsiadka z dołu właśnie schudła z 10 kg. Jeśli wszystkie te zdarzenia będą dla nas bodźcem do zmiany, do określenia swoich priorytetów i swoich pragnień, a potem do ich realizacji – to bardzo dobrze, to będzie to pozytywny wpływ zazdrości. Jeśli jednak usiądziemy na kanapie i skupimy się tylko na naszej frustracji, a nasza zazdrość zacznie zamieniać się w zawiść i zaczniemy źle życzyć Kowalskim i naszej sąsiadce – przejdziemy już na „mroczną stronę”. Wówczas będziemy jedynie sfrustrowani, zagłębieni w negatywnym uczuciu i nic konstruktywnego z tego nie wyniknie. Zazdrość będzie wówczas z pewnością uczuciem negatywnym.

Podobnie jest w przypadku zazdrości o męża, czy żonę. Jeśli widzimy, że naszym zdaniem inne osoby interesują się naszym współmałżonkiem, albo on flirtuje z osobami przeciwnej płci, to także może to być dla nas sygnał do zmiany. Jeśli kobieta ogląda się za wysportowanymi facetami, to może mąż powinien zastanowić się nad wyciągnięciem roweru z piwnicy, w której kurzy się od 3 lat? A jeśli mężczyzna zwraca uwagę na kobieco ubrane panie, to może warto zastanowić się nad odświeżeniem swojej garderoby? Warto też pomyśleć, czy faktycznie jest powód do zazdrości, czy jest ona rzeczywista, czy może ktoś inny na naszym miejscu tak by tego nie odbierał? Może wzmaga ją np. nasz lęk, niepewność i doświadczenia wyniesione z domu? Przeczytajcie koniecznie weekendowy post „Wystarczy kochać i mieć zaufanie?”, żeby wiedzieć więcej o zazdrości, o tym, jakie osoby przeżywają ją silniej, a także o uczuciu, które jest już chorobliwe.

Czy trzeba się wstydzić zazdrości? Jeśli jest dla nas motorem do działań i zmian - z pewnością nie. Zazdrośćmy, ale tylko troszeczkę i zmieniajmy pod jej wpływem siebie i swoje życie!
​

Czy warto „udawać” emocje? Pewnie część z Was nasze tytułowe pytanie nieco zirytowało. Oczywiście jest nieco przewrotne, ale nie chodzi wcale o to, abyście zostali teraz aktorami i odgrywali emocje, których nie czujecie. Chodzi o naukowe „udawanie”.

Czy pamiętacie weekendowy post „Przepis na radość”? Jeśli nie, koniecznie przeczytajcie. Mówiłyśmy w nim o tym, że coraz trudniej nam odczuwać radość z podstawowych życiowych zdarzeń. Co jeszcze, poza receptami ze wspomnianego postu, możemy zrobić, aby poczuć się nieco bardziej radosnymi i zadowolonymi?  
 
I tu wracamy do tytułowego pytania – możemy trochę „poudawać”. Nie obrażajcie się, nie myślcie, że zachęcamy do nieautentyczności i krętactwa. O nie! Chodzi po prostu o wykorzystanie wyników badań naukowych do poprawy jakości swojego życia. Wszyscy wiemy, że nasze emocje znajdują odzwierciedlenie w naszej twarzy. Gdy widzimy smutne dziecko, to po wyrazie jego twarzy, wiemy, że takie właśnie jest. Gdy kierowca w samochodzie na pasie obok jest zły, a czasem i wściekły, to widzimy to także. No i bez wątpienia zadowolony z podwyżki kolega z pracy, także będzie miał radość wypisaną na twarzy. Powiecie – oczywiste, wszyscy to wiedzą. Ale badania wykazały nie tylko, że ludzie – niezależnie od kultury, z jakiej pochodzą – bezbłędnie rozpoznają po mimice emocje, jakie dane osoba przeżywa, ale wykazały także, że przybranie określonego wyrazu mimicznego wpływa na pojawienie się emocji z tą „miną” związanej. Czyli sami możemy wpłynąć na swój stan wewnętrzny! Zgodnie z teorią mimicznego sprzężenia zwrotnego mózg analizuje wysyłane przez mięśnie informacje, dobiera do nich między innymi rodzaj i ilość wydzielanych hormonów, które z kolei wpływają na nastrój. Badań dla wykazania, że związek ciało-emocje działa w obie strony, wykonano mnóstwo. W jednym z eksperymentów określono, jakie mięśnie twarzy biorą udział w wyrażaniu podstawowych sześciu emocji (strach, złość, smutek, radość, zaskoczenie/zdziwienie, wstręt). Następnie proszono badanych, aby napinali te mięśnie tak, aby twarz przybrała wyraz charakterystyczny dla przeżywania tej emocji. Równocześnie kontrolowano fizjologiczne reakcje organizmu, które są odmienne dla różnych emocji. Okazało się, zmiany w organizmie na poziomie fizjologicznym "podążają" (tzn. mogą być wywołane) jedynie przez przybranie odpowiedniego wyrazu twarzy.
 
Pamiętajmy więc, że twarz, która z zasady wygląda na niezadowoloną, będzie powodowała u jej właściciela generalne obniżenie nastroju i odwrotnie – właściciel uśmiechniętej twarzy będzie radośniejszy. Jeśli chcecie wzbudzić w sobie radość, na Waszej twarzy musi pojawić się prawdziwy uśmiech - uśmiech Duchenne’a, warto też zmienić postawę: wyprostować się, podnieść głowę, zrobić kilka głębokich oddechów, przyspieszyć kroku, jeśli akurat idziemy. Tak oto wpłyniemy na nasz mózg, który zinterpretuje nasz nastrój jako pozytywny. „Udawna” emocja ma szansę stać się autentyczną. Do dzieła!

Radości i szczęścia… Tego zwykle życzymy innym poza zdrowiem i miłością. Radość to emocja wyrażająca spełnienie, zadowolenie, satysfakcję. Wszyscy jej pragniemy. To ona powoduje, że mamy chęć do życia i z entuzjazmem witamy każdy kolejny dzień.  Niestety w dzisiejszej dobie mamy coraz większy problem z tym, by jej doświadczać.  Jest coraz więcej osób wśród nas cierpiących na anhedonię, czyli  brak odczuwania radości z elementarnych przejawów życia.

Co jest powodem takiego stanu rzeczy?  Otóż, jest to efekt specyfiki dzisiejszego życia, jego  tempa, braku czasu na sen i kontakty z innymi ludźmi. A właśnie drugi człowiek i relacje z nim są źródłem naszej radości, pomimo, iż często nie zdajemy sobie z tego sprawy. Uśmiech dziecka, zakochane oczy mężczyzny, wdzięczność ludzi, dla których uczyniliśmy jakiekolwiek dobro. To gesty dobroci ze strony osób, którzy nie liczą na naszą wdzięczność, ich wrażliwość, empatia.  Inni ludzie dostarczają nam powodów ku temu,  by iść dalej z radością w sercu i chęcią do działania.

Radości nam brak, bo wpadliśmy w szalony wir życia, który spłyca relacje z innymi. Ale to nie jedyna przyczyna. Im bardziej czekamy na radość, im bardziej skupiamy się na jej znalezieniu i zatrzymaniu, wówczas ona paradoksalnie nas opuszcza.  

Wynikiem jest też często zapatrzenie w siebie i chęć rywalizowania i porównywania siebie z innymi ludźmi. Chcemy być najlepsi i czerpiemy radość z niezdrowej rywalizacji, a czasem nawet z czyjegoś nieszczęścia. Niewiarygodne, ale prawdziwe. O tyle, o ile powodem naszej radości są sukcesy osób, które darzymy sympatią, o tyle budzi ją również porażka osób, których nie lubimy.  Nie zdajemy sobie niestety sprawy, że ten rodzaj  radości  jest tylko chwilową przyjemnością, która bardzo szybko mija.

Warto się zastanowić, czy chcemy czerpać chwilowe, szybko przemijające chwile zadowolenia, czy mieć w sercu prawdziwe szczęście, powodujące spokój, satysfakcję i spełnienie. Oczywiście ważne, by myśląc o innych wokół, nie zapominać również o sobie.  Bowiem, o ile nam będzie ze sobą dobrze, pokochamy siebie, wówczas z życzliwością spojrzymy na świat i poczujemy radość.

Wielki filozof  św. Tomasz z Akwinu jest autorem  pięciu dróg radości. Mamy nadzieję, że skorzystacie z nich i odnajdziecie to, co w życiu jest niezwykle istotne.

Pięć dróg radości św. Tomasza z Akwinu:

    Sprawić sobie jakąś przyjemność.
    Wypłakać się.
    Rozmowa z przyjacielem.
    Kontemplacja prawdy, czyli zrzucenie masek i poznanie prawdy o sobie.
    Kąpiel i sen.
 
POWIĄZANE POSTY:

"Wańka-wstańka"

Była roztrzęsiona. Gdy weszła do kościoła trochę się uspokoiła. Tyle jadu wczoraj wylała z siebie. Emocje kipiały, przypominała wygasły wulkan, który niespodziewanie dla wszystkich eksplodował. Nie sądziła, że jest do tego w ogóle zdolna. Nie lubiła teraz siebie. Zachowała się jak jakaś paranoiczka. Podeszła powoli do konfesjonału. Ksiądz był młody, więc nie liczyła na wiele, ale nie miała się komu wygadać. Do spowiedzi nie chodziła od lat, kościół też odwiedzała sporadycznie. Dziś zupełnie przypadkiem przechodziła obok i to był impuls, błyskawiczna decyzja – weszła. Nie wiedziała, dlaczego tak poczuła, ale w końcu od kilku dni „czuła” dosłownie wszystko, odkryła w sobie uczucia, do których – myślała – że nie jest zdolna. Podążyła więc za tym odczuciem i weszła.

Hania nie widziała twarzy księdza, jedynie mglisty zarys sylwetki. Oddzielająca kratka i folia dawały poczucie bezpieczeństwa. Mówiła jak do samej siebie. Tłumaczyła się, czy szukała usprawiedliwienia? „Złorzeczyłam…” – powiedziała głośno „…tej małpie” – zabrzmiało już tylko w jej głowie. „Złorzeczyłam” – cóż za piękne zapomniane słowo i nie brzmi wcale tak strasznie. Przeklinałam ją i życzyłam wszystkiego, co najgorsze – taka była prawda! Ksiądz wysłuchał wszystkiego w ciszy, nie dopytywał, dał się jej wygadać. Tego potrzebowała.

- „To niszczy Ciebie. Te wszystkie negatywne uczucia niszczą Ciebie” – powiedział, gdy skończyła. „Obwiniałaś męża i raniłaś sobie” - mówił dalej.

​- „Tego ostatniego mu nie powiedziałam” – pomyślała. „Jednak mądry jak na tak młodego człowieka. Dokładnie tak było. Myślałam, że muszę być beznadziejną żoną, że mąż mnie już nie kocha. Że mój mąż jest wstrętny. Jak on mógł?”

​Miała żal do męża. A tak naprawdę: czuła wściekłość i gniew!

Najpierw spotkali „JĄ” na koncercie. Zaprosili ich znajomi, którzy w przerwie przedstawili im Luizę. Przyjechała do Poznania z Warszawy. Postanowiła tu zamieszkać, dostała pracę. Już wtedy Hanię coś zaniepokoiło. Luiza - projektantka mody – skupiała uwagę wszystkich wokół. I lubiła to, a wręcz uwielbiała. Wyglądała jak wielobarwna papuga. Haute couture na co dzień. „Też coś” – pomyślała Hania.

Luiza była duszą towarzystwa, tylko ona mówiła, wszyscy wpatrywali się w nią jak w obraz, a ona uśmiechała się, trzepotała rzęsami, gestykulowała. Teatr jednego aktora. Hania widziała jak to działało na mężczyzn. Stali oczarowani. I niestety jej mąż też. Poczuła ukłucie w sercu. Luiza mówiła coś o emocjach w sztuce, przeżyciach w czasie słuchania muzyki. Zdaniem Hani, która pracowała jako chemik w laboratorium, egzaltowana babka, która zapomina, gdzie na parkingu zostawiła samochód. Zdecydowanie nie w typie Hani. Czym tu się zachwycać? Nie mogła zrozumieć. Spotykali potem Luizę jeszcze kilka razy. A mąż – coraz bardziej był w nią wpatrzony. Oczy kręciły mu się, gdy o niej mówił. „Jakie to fascynujące” – komentował jej opinie na temat sztuki, którą nigdy do tej pory się nie interesował. Przynajmniej Hania nie pamięta tych fascynacji. Starał się zawsze stanąć, usiąść blisko Luizy, dyskutował z nią, doceniał jak pięknie wygląda.

​Znajomi zaprosili ich na Sylwestra u siebie w domu. Hania powoli miała już dość Luizy i zachowania męża, który przy tej kobiecie zamieniał się w psa merdającego ogonem i skomlącego o kość. Przypomniały się jej sceny z rodzinnego domu, gdy mama zarzucała ojcu zainteresowanie innymi kobietami.

​Kupiła nową „małą czarną”, krótszą niż miała zwyczaj nosić. Wysokie szpilki. „Ja jej pokażę!” – pomyślała sobie. Umalowała paznokcie, włosy wprost od fryzjera. Nigdy nie była jakąś pięknością, ale była zgrabna i miała urok. Przynajmniej 10 lat temu, gdy brała ślub. Jej mąż był przystojnym facetem, wiedziała, że miał przed nią wiele dziewczyn. Nawet dziwiła się, dlaczego wybrał właśnie ją. Ale w miarę upływu lat zapomniała o tej wątpliwości. Do czasu, gdy pojawiła się Luiza. Śniada kobieta, z kruczoczarnymi włosami i jaskrawoczerwonymi paznokciami. Przecież ona nie jest w typie mojego męża – zachodziła w głowę Hania. Co się stało?

Ten wieczór to była tragedia. Mąż chodził krok w krok za Luizą. Donosił wino, prosił do tańca, śmiał się z jej dowcipów, chwalił jej sądy, zachwycał się całym sobą, zapominając chyba, że przyszedł z żoną i że to jej powinien poświęcać czas. Hania czuła się przezroczysta i niewidzialna. Mąż nie zauważył ani jej stroju, ani jej samej.

Sylwester to była przysłowiowa kropla, która przelała czarę. Odrobina alkoholu, a może właśnie więcej niż odrobina, nastrojowa muzyka i mąż stracił rozum, a Hania panowanie nad sobą. Na szczęście dopiero, gdy wyszli. W samochodzie zrobiła mu karczemną awanturę, wielką z emocjami, płaczem i krzykiem. To było to złorzeczenie, o którym następnego dnia opowiadała księdzu…

***
Zazdrość, bo tego uczucia doświadczyła Hania, potocznie oceniana jest przez nas jako negatywne uczucie. Mówimy co prawdą, że „nie ma miłości bez zazdrości”, ale raczej żartobliwie. I przyznawanie się do niej nie jest łatwe. A przecież pewien niewielki poziom zazdrości pokazuje, że zależy nam na ukochanej osobie, że jest dla nas ważna. Działa mobilizująco, popycha do pozytywnej konkurencji. Wówczas jest pożyteczna. Jeśli zazdrość jest normalną i naturalną reakcją na sytuację, to nie ma w tym nic złego, jeśli np. chłopak flirtuje z inną dziewczyną, to jest to wówczas adekwatna, zdrowa reakcja. Gorsze może być zaprzeczanie, czy ukrywanie zazdrości – bo partner może to odczytać jako brak naszego zaangażowania w związek. I będzie szukał kogoś, komu na nim będzie naprawdę zależało. Ale uwaga! Jest jednak granica, po przekroczeniu której zaczyna się działanie destrukcyjne. Huśtawka uczuć i emocji: lęku, gniewu, agresji, autoagresji, nienawiści, tęsknoty, poczucia winy, ale i krzywdy. Problemem jest, gdy zazdrość czyni nas samych nieszczęśliwymi, pozbawia nas radości życia.

Często przyczyną zazdrości jest nie partner, ale my sami: nasz lęk przez opuszczeniem, niskie poczucie wartości, uzależnienie od partnera (jego ocen, obecności, toksyczna symbioza z nim). Zazdrość może też być wynikiem naszych doświadczeń wyniesionych z poprzednich związków, czy wzorów z domu oraz powtarzanie (często nieświadome) relacji rodziców.

Jeśli Hania jest niepewna siebie, ma kompleksy, nie czuje się atrakcyjna jako kobieta, nie jest pewna miłości swojego męża, uważa np. że na nią nie zasługuje, to każda ładna i zadbana kobieta może być przez nią traktowana jako potencjalna rywalka.

Przy niskim poczucia własnej wartości będziemy uzależnieni od opinii, ocen i uczuć naszego partnera. Wówczas utrata partnera, to nie tylko utrata związku, ale i pozytywnej samooceny, bo zniknie ktoś, kto ją dzień po dniu buduje zamiast nas. Druga strona takiej sytuacji, to ciągły strach: skoro nie widzę swoich dobrych stron, nie doceniam siebie i tak naprawdę mało lubię, to ciągle boję się, że partner zauważy to wszystko i znajdzie kogoś ładniejszego, inteligentniejszego, po prostu wartościowego. Zapominamy, że każdy z nas ma wady i zalety i że nasz partner pokochał nas, takimi jakimi jesteśmy.

Tak więc prawdziwym powodem zazdrości może być nie to, w czym jej upatrujemy, czyli partner. Ona może rodzić się w naszej głowie a nie mieć w ogóle uzasadnienia w rzeczywistości. 

​W skrajnej formie zazdrość może przyjąć formę zazdrości chorobliwej obsesyjnej, zwaną zazdrością urojoną, czy inaczej zespołem Otella, która zmienia życie pary w koszmar. Ciągle podejrzewanie, czytanie SMSów, nieustanne sprawdzanie i kontrolowanie, odczytywanie wszystkich sygnałów tak, jakby świadczyły o zdradzie. Zamęczanie partnera tysiącem pytań, brak wiary w jego tłumaczenia, łączenie przypadkowych faktów w pozornie logiczną całość, która ma wykazać zdradę. Każde działanie partnera interpretowane jest jako świadome mylenie i zacieranie śladów zdrady. Taka zazdrość to już poważne zaburzenie. Dotknięta nim osoba, nie umie opanować swoich zachowań i racjonalnie oceniać sytuacji. Panicznie boi się utraty partnera. Z reguły nie uważa się za osobę chorą i nie ma poczucia, że wszystkie jej podejrzenia są wytworem wyobraźni. Zazdrość tego typu może powodować stany depresyjne a w skrajnych przypadkach prowadzi do prób samobójczych, czy morderstwa w afekcie.

​Wracając do tytułowego pytania: Czy warto być zazdrosną? Odrobinę tak, ale tylko odrobinę. Nie wolno jednak przekroczyć granicy, aby zazdrość nie zaczęła szkodzić Tobie, a tym samym związkowi.

* Imiona i okoliczności zostały zmienione tak, aby uniemożliwić identyfikację realnych osób.
​
POWIĄZANE POSTY:

"Wakacyjny romans"