Psychologia przy kawie: Witamy w Psychologii przy kawie. Naszym gościem jest Pani Jolanta Gromadzka - Anzelewicz – znana, doświadczona i ceniona dziennikarka, publicystka.

Pani Jolu, już jutro - 16 kwietnia - ukaże się Pani pierwsza książka „Nie jesteśmy Bogami”.  O czym jest ta książka?

Jolanta Gromadzka - Anzelewicz:  O lekarzach i o nas - pacjentach, czyli ludziach, którzy są ze sobą związani od urodzenia do śmierci. Jedni bez drugich nie mogliby istnieć. Lekarze są przy nas, gdy się rodzimy i - najczęściej - w ich obecności odchodzimy z tego świata. Większość porodów odbywa się przecież w szpitalu, rzadko kto umiera w domu. Nie chcę jednak smęcić – książka jest optymistyczna.

Ppk:  To znaczy?

JGA: Jej bohaterami są lekarze z Pomorza, którzy „zawsze stoją po stronie chorego”. Lub – jak określa to jeden z pacjentów – „leczą chorych zarabiając w ten sposób na życie”, a nie „zarabiają przy okazji lecząc ludzi”. Na pewno jest ich na Pomorzu o wiele więcej, założyliśmy jednak, że przynajmniej na początek – wybierzemy dziesięciu. Ci wybrani lekarze są świetnymi specjalistami i autorytetami w swoich dziedzinach, mają na swoim koncie szereg medycznych sukcesów, ich postawy etyczne nie budzą kontrowersji. Przede wszystkim jednak cieszą się zaufaniem pacjentów. Oczywiście, zawsze może znaleźć się ktoś niezadowolony z wyników zleconej przez lekarza kuracji, ale tak to już bywa. Nie wszystkie choroby da się wyleczyć, zdarza się, szczególnie w chirurgii, że operacja się komplikuje, a chory błyskawicznie wraca po niej do zdrowia. Bywa też odwrotnie.

Parę lat temu spotkałam się ze znajomym coachem. Mieliśmy porozmawiać o narzędziach coachingowych, którymi chciałam inspirować uczestników moich szkoleń. Jacek zadał mi wówczas pytanie: „Z czym kojarzy Ci się słowo komfort?” Hmmm… komfort… Nie miałam z tym problemu. Momentalnie pomyślałam o poczuciu bezpieczeństwa, spokoju. Powiedziałam wówczas, że dla mnie komfort to kanapa, filiżanka gorącej kawy, dobra książka i świadomość, że dzieci śpią bezpiecznie w pokojach obok. Uśmiechnął się i oświadczył mi, że to jest właśnie pułapka, w którą wiele osób wpada. Ta stabilizacja niestety hamuje nasz rozwój. Zrozumiałam wówczas, że w naszym życiu toczy się walka. Walka pomiędzy bardzo ważną potrzebą bezpieczeństwa i równie silną potrzebą rozwoju. Już patrząc na małe dzieci uczące się chodzić widzimy, że z jednej strony jakaś siła popycha je w kierunku postawienia pierwszego kroku, ale druga „podpowiada”, że raczkowanie jest bezpieczniejsze. Dokładnie tak jest. Postawienie pierwszego kroku przez dziecko to bardzo często poobijana pupa. Postawienie każdego pierwszego kroku to ryzyko…, ale warto go zrobić.

Nasze życie to ciągły wybór pomiędzy przebywaniem w wygodnej strefie komfortu, strefie, gdzie czujemy się bezpiecznie, bo wykonujemy znane, rutynowe czynności, a  strefą rozwoju, która gwarantuje nam wzrost, ale wejście w nią wymaga odwagi. Niełatwo człowiekowi wyjść z roli nauczyciela i wejść w rolę ucznia. W tym, co robimy od lat, osiągnęliśmy mistrzostwo, w tym, co chcemy zacząć robić, musimy się wiele nauczyć, a to wymaga od nas wysiłku. Nasi kwietniowi gości osiągnęli mistrzostwo w swoich dziedzinach i mogliby, jak to potocznie się mówi odcinać już kupony. Paulina Holtz – ceniona aktorka filmowa i teatralna, pani Jolanta Gromadzka- Anzelewicz- znana i doświadczona dziennikarka, publicystka, pan Wiesław Bieszke, który po latach pracy udał się wreszcie na zasłużoną emeryturę. Tej „trójki” pozostawanie w strefie komfortu nie zadawalało i postanowili wyjść poza nią.

Wyjście ze strefy komfortu nie jest łatwe. Lęk przed utratą tego, co posiadamy, obawa przed porażką, wygoda, to wszystko trzeba pokonać, by iść naprzód. Wymaga to wysiłku i przełamania rutyny, ale warto! Nasi kwietniowi gości są żywymi przykładami tego, iż w każdym wieku można zacząć robić rzeczy nowe, wymagające nabycia dodatkowych umiejętności. Te pasje, nowe drogi zawodowe, bądź sposoby na spędzanie wolnego czasu gwarantują nam, iż nie wypalimy się zawodowo, będziemy bardziej wydajni, nauczymy się radzić sobie ze stresem, będziemy czuli się spełnieni, a przez to nasze relacje z innymi będą pozytywne. Paulina nie tylko weszła w „nową drogę rozwoju”, którą było napisanie książek, ale także bierze udział w biegach ekstremalnych, a obecnie robi kurs trenera siłowego. Pani Jola podjęła się nowego wyzwania i napisała pierwszą swoją książkę „Nie jesteśmy bogami. Historie lekarzy i ich pacjentów”. Natomiast  pan Wiesław zamiast cieszyć się wygodnym życiem emeryta, uczestniczy w zajęciach rozwijających jego pasję – fotografię i potrafi wstawać o godzinie czwartej rano, by zrobić przepiękne zdjęcia o wschodzie słońca. Osoby wspomniane przeze mnie mają odwagę, ale i samozaparcie, by przełamywać rutynę.

W kwietniu rozmawiamy na temat rozwoju i samorealizacji. Paulina Holtz - znana i lubiana aktorka filmowa i teatralna opowiedziała nam o swoich pasjach. O tym, jak nie rezygnować z siebie i znaleźć czas, pomimo natłoku obowiązków.  Jak widać po Paulinie, chcieć to móc, a aktywność fizyczna procentuje.
Może zamiast siedzieć w fotelu, weźmiemy przykład z Pauliny?

Zapraszamy do obejrzenia zapowiedzi drugiej części wywiadu z Pauliną Holtz- aktorką filmową i teatralną, w którym opowie o swoich pasjach. Wywiad ukaże się już jutro na naszym blogu.
Serdecznie zapraszamy!

„Podarowała mi Pani drugie życie…” To fragment maila, który otrzymałam przed Świętami. Nie jestem lekarzem i nikogo nie przywróciłam do życia.  Mail dostałam od niezwykłej młodej kobiety, z którą przed rokiem zakończyłam cykl spotkań. Może ktoś nazwałby je terapeutycznymi, ja natomiast uważam, że były czymś, co można określić sesjami coachingowymi.

Aneta – filigranowa brunetka o szczerych niebieskich oczach. Inteligentna, wykształcona, śliczna trzydziestolatka. Gdy przyszła do mnie po raz pierwszy, nie potrzebowałam wiele czasu, by te wszystkie jej atuty dostrzec. Ona niestety ich nie widziała.

Aneta zniewolona była swoimi emocjami: poczucie winy, zazdrość, złość, frustracja kłębiły się w niej  i stawały się panami jej życia, a ona niczym niewolnica poddawała  się im. Drugim powodem jej niewoli wewnętrznej były wspomnienia. Wracając do przeszłości, sprawiała sobie ból. Nie mogła spać, bo wciąż katowała się myślami, że kiedyś było pięknie, a teraz… Wmawiała sobie wciąż, że zbyt wiele się zmieniło i nic dobrego już w życiu jej nie spotka.  Marzyła o tym, czego by pragnęła, ale to tylko ją frustrowało. Wmawiała sobie wciąż, że nic nie umie, jest do niczego, że po urodzeniu dzieci wyszła z pewnego rytmu i nawet na znalezienie pracy nie ma szans.

Każdy z nas jest istotą społeczną, co oznacza, że  nie jesteśmy samotnymi  wyspami i zarówno nasze zachowanie ma wpływ na postawy innych osób, jak i otoczenie z kolei wpływa na nas. To, na ile będziemy szczęśliwi, przede wszystkim zależy od naszego nastawienia.
Nie ma takiej możliwości, by przejść przez życie bez problemów, ale ważne, by nasza postawa do życia i innych ludzi wpływała  pozytywnie na to, co kryje się za zakrętem.
Mamy nadzieję, że poniższe wskazówki wpłyną pozytywnie na Wasze w relacje z innymi ludźmi.

WSKAZÓWKI ŻYCIA Z SAMYM SOBĄ I INNYMI:

Drzwi otworzył postawny mężczyzna w samych bokserkach. Lekko przy kości, z grubym brzuchem. Półdługie przetłuszczone włosy, czarna broda. Wyglądał groźnie. Trochę jak Rumcajs, a raczej jak seryjny gwałciciel i morderca. Ponieważ miałam przeprowadzić ankietę w tym mieszkaniu, zaczęłam delikatnie się wycofywać, nie pamiętam już, co dokładnie powiedziałam, ale udało mi się wyjść. Zestresowana zapukałam do sąsiednich drzwi, gdzie mieszkała przemiła staruszkę. Zapytała mnie, czy byłam już u Pana Profesora z Politechniki w mieszkaniu obok. Dokładnie dopytałam, o które drzwi chodzi i co się okazało? Otóż mężczyzna, którego poznałam przed chwilą  był właśnie owym Profesorem. Cóż, pozory mylą a ukryte teorie osobowości działają. Reagujemy w sytuacjach niewystarczającej wiedzy. Świat wymagałby od naszych mózgów ciągłego przetwarzania informacji, wyciągania własnych wniosków w każdej sytuacji, dokonywania ocen na każdym kroku. Okazuje się jednak, że oszczędzamy energię i niechętnie wdajemy się w wymagające wysiłku przetwarzanie informacji. Jesteśmy „skąpcami poznawczymi”, tak głosi jedna z teorii. Wówczas rodzą się stereotypy, czyli uproszczone wyobrażenia na temat jakiejś grupy społecznej, zabarwione ocennie i emocjonalnie. „Skąpiąc” dalej posługujemy się np. ukrytymi teoriami osobowości, w których na podstawie jednej cechy jesteśmy w stanie przewidywać, dodawać wiele kolejnych skojarzonych cech, aby mieć pełny obraz jakiejś osoby. Efekt pierwszego wrażenia mimo tysięcy lat ewolucji ciągle działa i w 2-3 sekundy mamy już „odczucie”, co do poznanej osoby. W sytuacji Profesora, było to atawistyczne odczucie „uciekać”. W tej sytuacji odczucie okazało się akurat nieadekwatne, ale prawdopodobnie w wielu podobnych sytuacjach byłoby poprawne. Co prawda socjobiologia nie zyskała szerokiego uznania jako nauka, ale to ona uzasadniała nasze zachowania biologicznymi uwarunkowaniami. Boimy się tych, którzy wyglądają groźnie, bo mogą nas skrzywdzić, ci, którzy wyglądają odmiennie, mogą np. przenosić choroby i nas zarazić, a przetrwali przecież tylko ci, którzy potrafili dobrze i szybko oceniać innych.

Życie czasami robi niespodzianki. Nie zawsze są one przyjemne. Stawia przed nami wyzwania, na które nie mamy najmniejszej ochoty. A na dodatek nie spodziewamy się ich wcale. Porażenie mózgowe Patryka było z pewnością taką nieoczekiwaną niespodzianką dla rodziców. Obustronny niedowład połowiczy, zaburzenia  ruchu, zaburzeniami rozwoju mowy, uszkodzenia mięśni twarzy, mięśni połykania i języka  - to jedna z najcięższych form mózgowego porażenia dziecięcego.  Dziś Patryk ma 28 lat, wspaniałą mamę, która dzięki pracy z nim stworzyła własną metodę terapeutyczną i  pomaga innym dzieciom. A Patryk -  nie mówiąc i nie poruszając samodzielnie żadną częścią swojego ciała – zdał maturę z wyróżnieniem i został studentem informatyki w Wyższej Szkole Bankowej w Toruniu. Trzeba ogromnego hartu ducha, nadludzkiej siły, aby „problem”, jaki spotyka nas w życiu, potraktować po prostu jako „zadanie do wykonania.” Cieszymy się, że dzięki nam, poznacie Patryka. Zapraszamy.

​​Psychologia przy kawie: Witamy w Psychologii przy kawie. Naszym gościem jest Patryk Rudziński. 28 - letni student, dotknięty najcięższą formą porażenia mózgowego.
Patryk, za co kochasz życie?

Patryk Rudziński: Życie dla każdego z nas jest jedną wielką niewiadomą. Nie wiemy jak do końca spędzimy dzień, jakie będzie jutro, co będziemy robić za rok… Wiem tylko jedno, że wraz z przyjaciółmi możemy zrobić wszystko. Za to właśnie kocham życie - za ludzi, którzy mnie otaczają, którzy są ze mną  w złych i dobrych momentach.

Ppk: Co myślisz o ludziach, którzy przypatrują Ci się na ulicy?

PR: Staram się jak najszybciej do tych osób uśmiechnąć. Uśmiech powoduje, że myślę o tych osobach pozytywnie.

Podobno „jak Cię widzą, tak Cię piszą” i niestety jest w tym wiele prawdy.  Od tego,  jakie  zrobimy pierwsze wrażenie,  bardzo często będzie zależało  postrzeganie nas przez innych.  Przez kilka sekund bowiem, możemy stracić to, co nadrabiać będziemy później przez wiele godzin, dni a czasem i lat. 

Dlaczego ciężko jest  zmienić efekt pierwszego wrażenia? Otóż, temu  instynktownemu odruchowi,  w którym umysł bez udziału świadomości tworzy  pewnego rodzaju wyobrażenia, towarzyszą emocje. I to właśnie one są „odpowiedzialne” za efekt trwałości. Pamiętacie zdarzenia, w których doświadczaliście radości, miłości, złości, strachu? Oczywiście! Przyjęcie urodzinowe, pierwszy pocałunek, stłuczka samochodowa, matura… Pamiętamy, bo towarzyszyły im emocje. 

No, właśnie! Cudownie, o ile zrobimy  dobre wejście. Gorzej, jeżeli jest ono złe. Ślad zostaje na długo. A  przecież te parę sekund można dobrze wykorzystać.  Pytanie tylko: jak?

​Psychologia przy kawie: Z okazji Światowego Dnia Zespołu Downa, jaki przypada właśnie dziś - 21 marca - w "Psychologii przy kawie" gościmy Małgorzatę Bulczak i Karolinę Bachnik – mamy: Asi i Staszka – dzieci z Zespołem Downa (inaczej trisomią 21). Małgosia jest Prezesem Fundacji JA TEŻ a Karolina prowadzi blog staszek-fistaszek.pl. Witamy!

Co myślałyście o ludziach z zespołem Downa zanim urodziłyście własne dzieci z tą wadą?

Małgorzata Bulczak: Mam wrażenie, że ich w ogóle nie widziałam. Widziałam oczywiście osoby z upośledzeniem umysłowym, ale niekoniecznie miałam świadomość, czy to zespól Downa, czy nie. Przede wszystkim miałam wrażenie, że jest ich niewiele.

Karolina Bachnik: Zanim urodził się Staszek miałam już do czynienia z osobami z zespołem Downa, bo przez prawie 10 lat pracowałam w szkole integracyjnej. Trudno dać mi zatem odpowiedź na temat "Ogółu", bo każdy dzieciak z zespołem, czy bez był dla mnie indywidualnością. Pamiętam mnóstwo scenek z życia "zespolaków" z naszej szkoły. Wiele z nich to bardzo pozytywne wspomnienia, które wywołują uśmiech na mojej twarzy. Jednak nie wszystkie wspomnienia są takie przyjemne i łatwe, i niestety kiedy urodził się Staszek to właśnie te wracały do mojej głowy - kłopoty z komunikacją, wygląd, który naznacza, problemy wychowawcze, sfera seksualna osób z zespołem Downa.

Ppk: Kiedy dowiedziałyście się, że Wasze dziecko będzie miało bonus od losu, dodatkowy chromosom? Jak to przyjęłyście?

MB: Dowiedziałam się w 16 tygodniu ciąży. Trudno opisywać wrażenia, kiedy uginają się pod człowiekiem nogi i wszechobecna panika odbiera zdolność myślenia. Po pierwszych wrażeniach przeszliśmy w fazę nadziei, że to jednak pomyłka i tak dotrwaliśmy do terminu pojawienia się Asi.

KB: Bardzo źle. Dla mnie to był koniec świata i koniec szczęścia. Nie chciałam takiego dziecka, nie na takie dziecko czekałam. Przeżywałam wielką rozpacz. Miałam poczucie, że zostałam oszukana i że sama oszukałam - naszego pierwszego synka, który miał dostać super brata (lub super siostrę), a dostał "zespolaka". Bałam się tego jak Staszek będzie wyglądał w przyszłości (i tu dopadły mnie stereotypy), jak będzie mówił (o ile w ogóle będzie), jak zareaguje rodzina i przyjaciele (a nuż pomyślą, że to moja wina). Myślę, że na tą całą beznadziejną sytuację miał też wpływ sposób przekazania tej "wspaniałej nowiny". W nocy, po obchodzie, bez męża (który zdążył już dawno wrócić do domu). Zostałam sama, a obok mnie "sam Staszek". Nie było nikogo, kto mógłby nas utulić, pocieszyć, porozmawiać.  Nie było osoby, której można by wypłakać się w ramię. Więc siedziałam sama, niepewnie przytulając do siebie Staszka, karmiąc go i cierpiąc jednocześnie. Za to mąż zareagował wspaniale i napisał w SMSie "Damy radę Kochanie. Teraz po prostu go kochaj:-)". Niestety dla mnie to kochanie nie było ani łatwe ani oczywiste. Potrzebowałam czasu, żeby pogodzić się z nową sytuacją i nowym Staszkiem. Potrzebowałam czasu, żeby pogodzić się z tym, że straciłam zdrowe dziecko, które nosiłam pod sercem i zaakceptować, i pokochać to, które przyszło na świat.

Już jutro 21 marca z okazji Światowego Dnia Zespołu Downa będziemy gościć niezwykłe mamy dzieci z tym właśnie zespołem: Małgosię Bulczak - Prezes Fundacji JA TEŻ, działającej na rzecz niepełnosprawnych oraz Karolinę Bachnik, prowadzącą blog o swoim synku: staszek-fistaszek.pl. Opowiedzą nam m.in. o tym, czy stykają się z przejawami dyskryminacji, jak zareagowały na wiadomość o tym, że ich dziecko będzie miało wadę genetyczną i jaką przyszłość widzą dla swoich dzieci?

​Międzynarodowy Dzień Zespołu Downa obchodzimy już po raz XI a patronuje mu ONZ.  Wybór 21 marca nie jest przypadkowy. Wada ta polega na tym, że w 21. parze chromosomów – zamiast dwóch – pojawiają się aż trzy chromosomy (inaczej: trisomia 21). Szacuje się, że na całym świecie żyje ponad 10 mln osób z zespołem Downa. Czyli tyle, ile wynosi ludność Belgii, Czech lub Grecji. W Polsce jest to ponad 60 tys. osób, choć nie prowadzi się dokładnych statystyk. Zespół Downa występuje we wszystkich krajach, niezależnie od rasy, czy grupy społecznej. Dziecko z trisomią 21 pojawia się raz na 800-1000 urodzeń. Nie jest to niczyja wina. Po prostu los, przypadek, wada genetyczna, której nie można zapobiec.

W tym Dniu nałożenie kolorowych skarpetek koniecznie nie do pary ma symbolizować naszą solidarność z osobami z zespołem Downa, bo w różnorodności piękno i siła. Wszyscy jesteśmy różni, doceniajmy to na co dzień.

A już dziś jako przedsmak jutrzejszego wywiadu zapraszamy na rozmowę, jaką przeprowadziłyśmy w Radiu Gdańsk na temat zespołu Downa, stereotypów  i szczęścia, które podlega habituacji. Zapraszamy do wysłuchania!