I nasza „podróż” zaczyna się znowu i trwa w nieskończoność. Bo jest właśnie złudzeniem. Uważamy, że szczęście jest gdzie indziej, nie w miejscu, w którym aktualnie jesteśmy.
 
Pamiętajmy, że to z gruntu fałszywe myślenie, pułapka, którą przyszykował dla nas nasz umysł i czasami po prostu może nam zabraknąć czasu, aby w tym całym „biegu” być szczęśliwym. Ulegniemy "złudzeniu postępu hedonistycznego", będziemy „szczęście” gonić, a ono z każdym naszym krokiem będzie się oddalać. Może zabraknąć nam czasu, żeby być szczęśliwym tu i teraz. Bo właśnie teraz jest nasz "ciepły, słoneczny, szczęśliwy dzień"! ​ Nawet jeśli za oknem zima.
​
Imiona i okoliczności zostały zmienione tak, aby uniemożliwić identyfikację realnych osób.

​

Dziś o atrakcyjności, jej blaskach i cieniach rozmawiamy z "doktorem gwiazd", chyba najpopularniejszym lekarzem medycyny estetycznej w Polsce. Krzysztof Gojdź, bo o nim mowa, jest certyfikowanym lekarzem i wykładowcą American Academy of Aesthetic Medicine. Oglądać go mogliśmy w programie Sekrety lekarzy, a teraz w Niezwykłych przypadkach medycznych w TVN Style i TVN.
Pan Doktor jest bardzo zajętą i zapracowaną osobą. Uchwycenie go w biegu było nie lada wyzwaniem. Przez ​dwa dni byliśmy w kontakcie telefonicznym, próbowaliśmy znaleźć choć chwilę na rozmowę dla Psychologii przy kawie. Martwiłyśmy się, bo wiedziałyśmy, że Pan Doktor wyjeżdża do Stanów i nie wiadomo, kiedy wróci, a przecież o atrakcyjności mówimy właśnie teraz. Ale udało się! Ciepły, inteligentny, empatyczny – zupełnie inna osoba niż ta wykreowana przez portale plotkarskie. Wywiad przeprowadziłyśmy w czasie spaceru Pana Doktora z psem. Dzięki niewidzącemu Cosmo, Pan Doktor znalazł czas, żeby szczerze opowiedzieć nam o swojej pracy, trudnych pacjentkach oraz o tym, czy uroda faktycznie pomaga w życiu.

Psychologia przy kawie: Dlaczego Pana zdaniem ludzie chcą teraz masowo poprawiać swoją urodę? Skąd ostatnio moda na zabiegi estetyczne?
Dr Krzysztof Gojdź: Psychologowie, socjologowie udowodnili, że osobom ładniejszym, piękniejszym, bardziej atrakcyjnym po prosu łatwiej żyć. Łatwiej im znaleźć męża, żonę, pracę. Chcemy przebywać z osobami atrakcyjnymi, bo wówczas też się takimi czujemy.  Po drugie kult młodości, który promują media - aby być młodym, i pięknym - też robi swoje. Każdy chce lepiej wyglądać.

​Ppk: Czy obserwuje Pan, że zmiana wyglądu może poprawiać samopoczucie, samoocenę?
DrKG: Jak najbardziej tak. Zmiana wyglądu, czy ubioru, nawet zakup szpilek, czy torebki powoduje u kobiety lepszy humor. Przychodzą do mnie panie „45+” po przejściach, które mąż zostawił dla młodszej sekretarki, które czują się brzydkie i nieatrakcyjne. Uwielbiam takie kobiety stawiać na nogi. I cokolwiek zrobią, nawet jakiś nieduży zabieg, to cieszą się, bo zrobiły coś dla siebie. Zrobiły pierwszy krok. Lepiej wyglądają i od razu są pewniejsze siebie. Mam mnóstwo przykładów takich metamorfoz psychologicznych.  Na kolejnej wizycie od razu ze mną inaczej rozmawia. Po prostu jest pewniejsza siebie.

Ppk: Odpowiedział już Pan na moje kolejne pytanie, które brzmiało: czy znał Pan doktor przypadki, że poprawa wyglądu faktycznie zmieniła komuś życie, zagwarantowała sukces?
DrKG: Tak! Oczywiście! Rola lekarza medycyny estetycznej polega też na tym, że czasami musimy „zabawić się” w psychologa. Siadam z kobietą i próbuję jej wytłumaczyć, że życie jest przed nią. Przykładów mam mnóstwo. Jeżeli przychodzi do mnie np. pani siedemdziesięcioletnia, której skóra jest już nie pierwszej młodości, to próbuję ją „zaktywizować”. Lubię powiedzieć: „Jedź do Ciechocinka, poznaj jakiegoś fajnego faceta – dziadka. Przed Tobą jeszcze co najmniej 20 lat życia.”

Ppk: Widzę, że Pan doktor zabiera nam pracę. Nam – psychologom (śmiech)
DrKG: Myślę, że poniekąd tak. Nie jestem psychologiem, natomiast, gdy przychodzi przygnębiona kobieta, która chwyta się różnych „kół ratunkowych”, chce poprawić swoje samopoczucie i swoje życie, i myśli, że dzięki zabiegom medycyny estetycznej będzie miała lepsze życie, odsyłam tę panią do psychologów, psychoterapeutów, a czasem nawet do psychiatrów. Średnio dwa razy w tygodniu przychodzą panie z jednostką chorobową nazywaną w psychiatrii dysmorfofobią. Jest to brak akceptacji własnego ciała, lęk przed własnym wyglądem. Są to pacjentki, które są już „poprzerabiane”, często są to bardzo ładne kobiety, ale mężczyźni również. Jednak cokolwiek się nie zrobi, nie będą akceptować siebie. Tego typu choroba musi być leczona przez specjalistę-psychiatrę. Najpierw więc namawiam na pójście do psychologa, a on już potem kieruje do psychiatry. Wczoraj miałem kobietę, która uroiła sobie, że ma krzywy nos. Od dzieciństwa miała ten kompleks. Przez pół godziny próbowałem ją przekonać, że nos ma normalny. To był przykład przerzucenia na ten nos wszystkich swoich problemów. Czasami ludzie szukają w swoich zmarszczkach, w defektach czegoś, co może uzasadnić ich porażki życiowe.

​Ppk: Czyli skupienie się na wyglądzie odwraca uwagę od naszego wnętrza?
DrKG: Szukamy dziury w całym, w swoim wyglądzie. Nie chcemy przyznać, że to przez nas charakter nie znaleźliśmy np. męża.  Wolimy powiedzieć, że to przez nos.

Ppk: Co najchętniej chcą w sobie poprawiać kobiety, a co mężczyźni? Jakie są według nas atrybuty atrakcyjności?
DrKG: Jako kobiety inaczej wyobrażacie sobie to, co my mężczyźni uważamy za piękne. Wy uważacie, że to np. wydęte usta są mega sexy i robicie to dla nas. A nam się to do końca nie podoba.

Ppk: Czyli poprawiamy sobie usta. Co jeszcze?
DrKG: Na pewno piersi, które są powiększane, wydęte policzki. Według amerykańskich socjologów mocne kości policzkowe (niektórzy myślą, że duże policzki) świadczą o kobiecości, o seksapilu kobiety.

Ppk: A co mężczyźni poprawiają?
DrKG: Mężczyźni chcą też młodo wyglądać, podobnie jak kobiety. Spójrzmy nawet na młodych chłopców, jak zaczynają dbać o siebie. Te wylakierowane grzywki, ile czasu to zajmuje. Starsi mężczyźni patrzą na nich, widzą, że oni mają powodzenie i też zaczynają dbać o siebie: o fryzurę, o wygląd, o mięśnie. A jeśli chodzi o zabiegi, to generalnie są to podobne zabiegi jak u kobiet: redukują zmarszczki, robią liposukcję brzucha.

Ppk: Czy gwiazdy, dla których uroda to narzędzie pracy, różnią się w oczekiwaniach od zwykłych kobiet ?
DrKG: Te osoby bez makijażu wyglądają tak jak inne kobiety. Wiadomo, że w mediach, w kinie, telewizji muszą być odpowiednio wymalowane. One mają większą presję.  Są wystawione na hejty. Mają więc drugi etat, czyli dbanie o siebie. Po to, by nie mieć hejtu i być przykładem dla fanów.

​Ppk: Czasami ludzie nie chcą się pogodzić z prawidłowością psychologiczną, że uroda w życiu pomaga.
DrKG: Jeżeli osoba nie jest ładna wewnętrznie, pogodzona ze sobą, ze swoim wiekiem, nie uśmiecha się, to nigdy nie będzie piękna. Czasami patrzymy na osobę, która może nie do końca ma ładne rysy, ale jest mega atrakcyjna, chcemy być z nią być, bo ma fajne wnętrze i to jest ważne. Znam wiele kobiet, które są ładnymi kobietami na zewnątrz, ale czegoś im brakuje, człowiek nie chce z takimi osobami przebywać, brakuje im tego wnętrza.

Ppk: Jeżeli pacjentki się zgłaszają, to wiedzą, czego chcą, czy zdają się na Pana?

DrKG: Bardzo dobre pytanie. W 70 procentach zmieniam decyzje pacjentek, które do mnie przychodzą.  Jeżeli kobieta patrzy kilka, kilkanaście, kilkadziesiąt razy dziennie na siebie w lustro, wówczas totalnie inaczej siebie odbierają niż ja - jako facet, jako lekarz. Na początku rozmawiam z pacjentką, słucham, co chce poprawić. Okazuje się, że jej kompleksy są dla mnie atutem. Na przykład ma lekko krzywy nos.  Ja uważam, że każdy powinien mieć coś charakterystycznego, a dla kobiety jest to kompleksem. Bardzo często tłumaczę, pokazuję, że ten nos, te usta pasują do twarzy.

Ppk: Czy dają się przekonać?
DrKG: W 90 procentach tak. Jeżeli się nie dają, to odmawiam zabiegu, nie robię nic wbrew sobie, wbrew własnemu poczuciu estetyki. Odmawiam zabiegów kilkanaście razy w tygodniu. Np. gdy przychodzi młoda osoba, przekonuję ją, żeby korzystać z młodości, żeby nie oszukiwać się i nie przesadzać. Jeżeli nie zaakceptuje mojego podejścia, żegnamy się. Natomiast mam na koncie mnóstwo osób, które wychodzą ode mnie z gabinetu i na skutek psychologicznej rozmowy, przekonują się, że są piękne i że nie potrzebują jeszcze mojej ingerencji.

Ppk: Czy medycyna estetyczna uzależnia pacjentów? Przychodzą z jedną rzeczą, a za jakiś czas z następną, a potem z kolejną.
DrKG: Mówi się, że nie, ale ja uważam, że tak. Jeżeli dana korekta poprawiła nam wygląd, to chcemy jeszcze lepiej wyglądać. W pewnym momencie kobiety zaczynają „szaleć” i lekarz powinien w sposób psychologiczny przekonać je, że za chwilę przekroczą czerwoną linię i będą wyglądać groteskowo.

Ppk: Czy pacjenci przychodzą sami, czy są namawiani np. przez rodzinę?
DrKG: 90 procent przychodzi, bo chcą same. Jest też grupa, która przychodzi, bo mówi, że koleżanka się śmieje. Najgorsze jest to, jak kobiety mówią: mój mąż mi mówi, że się zestarzałam i nawet zapłaci za moją wizytę. Wówczas mówię, że należy pomyśleć o zmianie męża. Jak można usłyszeć coś takiego od męża? Jeżeli przychodzi kobieta załamana i mówi, że mąż rozgląda się za młodszymi, bo mówi, że „jej piersi wiszą, policzki wiszą i żebym coś zrobił, bo on znajdzie sobie młodszą” - jest mi wówczas ciężko jako lekarzowi bez psychologicznego przygotowania wyprowadzić pacjentkę z tego. Uważam, że taka pani powinna pójść do psychologa. Czasami jak kobiety przychodzą z mężami, to zapraszam męża do gabinetu i tłumaczę, że ma fajną babeczkę, łechcę jego ego i zwracam mu uwagę, aby tej kobiety nie wpędzał w kompleksy.Ppk: Jak Pan sobie radzi z niezadowoleniem pacjentów po zabiegu?
DrKG: Nie mam takich sytuacji. Zawsze zanim kobieta wyda pieniądze, tłumaczę, co w założonym budżecie możemy zrobić.  Mówię też, czego można się spodziewać po zabiegu. Aczkolwiek przychodzą panie, które myślą, że jak za sprawą czarodziejskiej różdżki będą piękne i o 20 lat młodsze. Wy kobiety kupujecie marzenia, lubicie wierzyć w marzenia. A lekarz medycyny estetycznej nie zrobi już z Was dwudziestolatki. Myślę nawet o tym, aby zrobić akcję medialną, która oswajałaby kobiety z dojrzewaniem (żeby nie powiedzieć starzeniem), ze zmianami, które są naturalne, żeby kobiety nie wariowały, żeby znalazły równowagę.

Ppk: Dlaczego wybrał Pan taki zawód - poprawianie urody?
DrKG: To jest bardziej moja pasja. Wróciłem do zawodu kilka lat temu dla pasji, a nie dla pieniędzy. Od młodzieńczych lat chciałem być artystą, chciałem grać na pianinie. Moich rodziców nie było stać, aby kupić instrument i płacić za lekcje. Marzyłem, aby być malarzem, ale albo nie miałem smykałki, albo nie miałem czasu, żeby się tym zająć.  Medycyna estetyczna to jest poniekąd wyżycie się artystyczne. Dobry lekarz medycyny estetycznej, a jest ich niewielu, widzi przestrzennie, tak jak rzeźbiarz. Rzeźbi, zmienia proporcje. Ale z drugiej strony nie przerabia twarzy. 
Natomiast z drugiej strony nie zapominajmy, że lekarz medycyny estetycznej niesie też pomoc ludziom po wypadkach, z bliznami, z oparzeniami, poszkodowanych przez życie i przez los.  Połowa moich pacjentów to właśnie ludzie poszkodowani, których bezpłatnie przyjmuję. Spełniam się jako doktor Judym, który bezinteresownie pomaga ludziom. Jeśli pomogę dziewczynie z blizną – zmniejszyć tę bliznę, dzięki czemu ona lepiej wygląda, to bardzo często przywracam ją społeczeństwu. Ona wcześniej nie chciała się wychodzić, chowała się w domu, unikała ludzi, a po zabiegu – zaczyna normalnie żyć.

Ppk: Panie Doktorze, dziękujemy za poświęcony czas i życzymy powodzenia we wszystkich kolejnych przedsięwzięciach.

W chwilach smutku, cierpienia Małgosia wraca wspomnieniami do czasów sprzed dziesięciu lat. Tego ciepła nigdy nie zapomni. A zaczęło się jak uderzenie pioruna. Pamięta swoja pierwszą dorywczą pracę na studiach. Świnoujście, stoisko z książkami, turyści i On.  Pojawił się nagle. Wysoki, niebieskooki, w jasnych dżinsach i czarnym T-shircie. Pamięta, jak serce załomotało jej w piersiach. Jak się potem okazało, ona również zrobiła na Marcinie piorunujące wrażenie.
 
Jurek od lat czuł, jak życie przelatuje mu między palcami. Studencka pierwsza miłość, ciąża i tak to się potoczyło. Patrząc z boku, stanowili z żoną udane małżeństwo. Jak na ich pokolenie osiągnęli dużo. Pięknie urządzone, duże mieszkanie, dwa samochody, wakacje zagranicą, modne ciuchy.  W zasadzie, czego chcieć więcej?  Tylko oni wiedzieli, że za tą atrakcyjną powłoką nie kryło się wiele.
 
Pracowity, inteligentny, przyzwyczajony, że nic w życiu nie dostaje za darmo. Piotr latami pracował na kolejne stopnie awansu. Powoli, ale skutecznie piął się wzwyż.  Udane małżeństwo, cudowne dzieci, to wszystko było motorem jego działań. W domu była bezpieczna przystań i miejsce ładowania akumulatorów. Po latach wynajmowania pokoju, gnieżdżenia się w  ciasnym, ale własnym mieszkaniu, podjęli wreszcie odważną decyzję. Wezmą kredyt i kupią dom. To najlepszy moment. Stała praca, a teraz awans i lepsza pensja. Szansa na zmianę w życiu…

Małgosia nigdy nie zapomni miłości, jaką obdarzył ją Marcin. W zasadzie wyprzedzał wszystkie jej pragnienia. Był dobry, czuły i bardzo cierpliwy. A ona…  Dzisiaj nie potrafi zrozumieć, dlaczego bała się tego uczucia. Być może drzemała w niej jeszcze niespełniona miłość. Marcin rozumiał, był nienachalny. Był jej najcudowniejszym przyjacielem. Ale w momencie, gdy wyznał Małgosi, jak bardzo ją pokochał, uciekła. Dzisiaj nie rozumie tego. Nie pojmuje swojej decyzji.  Wówczas nie chciała go zranić. Nie chciała zaczynać czegoś, gdy w sercu żył jeszcze ktoś inny.
 
Jurek nigdy by nie przypuszczał, że przed pięćdziesiątką przeżyje jeszcze taki poryw namiętności. Czy to miłość? Bronił się przed nią, ale nie było to proste. Ania oczarowała go swoją naturalnością i ciepłem. Była śliczna, inteligentna i dobra. Przy niej czuł się nie tylko jakby znowu miał naście lat, ale przede wszystkim był dowartościowany. W domu atmosfera stawała się nie do wytrzymania. Żona miała wieczne pretensje, poniżała go, ośmieszała przy ludziach. A on cierpliwie to znosił, bo przecież dzieci, rodzice, tyle wspólnych lat. Gdy pojawiła się Ania, świat nabrał innych barw. Ale… czy teraz jest odpowiedni czas na zmianę? Czy jest gotów dla miłości poświęcić stabilizację i „ciepłe kapcie”? Wiedział, co miał. A jeśli Ania za trzy lata znajdzie młodszego? Zostanie wówczas na lodzie…
 
Dlaczego właśnie teraz? Piotr tyle czasu czekał na to stanowisko i właśnie teraz, gdy zapracował na to, czego pragnął, zadzwonił przyjaciel sprzed lat. Zawsze mógł na niego liczyć. Powrócił po latach z Kanady, by w Polsce rozkręcić interes.  Piotr był idealnym partnerem. Pracowity, uczciwy. Przyjaciel zadzwonił z propozycją nie do odrzucenia. Ale Piotr w tym momencie zbyt dużo miał do stracenia. Gdyby ta propozycja pojawiła się w ubiegłym roku, to kto wie…

Małgosia nigdy nie zapomni tych zakochanych, wpatrzonych w nią oczu, pomimo iż minęło tyle lat… Jurek, siedząc wieczorami w przytulnym mieszkaniu, obok nadąsanej żony myśli, co by było, gdyby nie zabrakło mu odwagi. Piotr, widząc kupony, jakie przyjaciel odcina z inwestycji, do której się nie przyłączył, ma do siebie żal.

Nigdy nie wiemy, ile możemy stracić? Ale jedno jest pewne. To, czego nie mamy, co dzisiaj nie jest dla nas dostępne, staje się bardziej pożądane.
 
Człowiek w swoim życiu niejednokrotnie stoi przed różnymi wyborami. Wybór jednej z opcji, niesie ze sobą stratę drugiej. Towarzyszy temu niepewność. Daniel Gilbert i Timothy Wilson swoimi badaniami udowodnili, że w człowieku funkcjonuje mechanizm, który jest odpowiedzialny za  redukowanie negatywnych konsekwencji emocjonalnych podjętych niewłaściwych decyzji. Z reguły działa on poza naszą świadomością i nazwany jest psychologicznym system odporności.  Dzięki niemu nawet, jeśli podejmiemy decyzję, z której konsekwencji nie jesteśmy zadowoleni, uruchomione zostają procesy znajdujące pozytywne aspekty owej decyzji i tym samym – redukujące negatywne emocje z nią związane. 
Małgosia uważa, że pomimo straty Marcina, pomimo koszmaru swojego małżeństwa nie żałuje, że się rozstali, bo nie miałaby teraz dwóch uroczych synków. Jurek, widząc schorowaną matkę, wie, że jego rozwód byłby dla niej gwoździem do trumny.  Piotr docenia wolne weekendy, których przy prowadzeniu interesu pewnie by nie miał.
 
Ale jak wiemy, człowiek jest istotą bardzo złożoną. I poza oddziaływaniem systemu odporności działa również zasada niedostępności (opisana przez Roberta Cialdiniego - polegająca na tym, że człowiek pragnie tego, co jest niedostępne albo czego jest mało) oraz koszt alternatywnych wyborów (nawet, jeśli nasza decyzja jest właściwa, widzimy atrakcyjność innych opcji). Zarówno zasada niedostępności, jak i kosztu alternatywnych wyborów powodują, że nie umiemy być szczęśliwi tu i teraz, tylko powracamy myślami do rozdroża naszych życiowych dróg i podobnie jak Małgosia, Jurek i Piotr zastanawiamy się, co by było gdyby…  Ale przecież wszystko zależało od nas i od naszych wyborów. Ważne, by wyciągać dobro z każdej sytuacji, w jakiej jesteśmy i szukać szczęścia każdego dnia.  Jeżeli podjęliśmy decyzje, które niosą ze sobą ciężkie konsekwencje, niech staną się dla nas lekcją na przyszłość, z której warto wyciągnąć wnioski.

Imiona i okoliczności zostały zmienione tak, aby uniemożliwić identyfikację realnych osób.

Nauczyłam się, że ilekroć przeczytam jakiś artykuł w prasie na temat idealnego małżeństwa, zawsze zgodnego, które nigdy się nie kłóci, za jakiś czas muszę uważnie śledzić rubryki towarzyskie, które ogłaszają rozwód tego „wzorcowego” związku.

Otóż przysłowie „kto się lubi, ten się czubi” znakomicie sprawdza się, jeśli chodzi o relacje. Życie jest tak skomplikowane a ludzie tak różni, że wcześniej, czy później do konfliktu w każdym żywym związku dojść musi. Pytanie tylko, ile takich konfliktów, jak często się pojawiają, jak długo trwają i jakie formy przybierają? Może się zdarzyć, że małżeństwo staje się areną wielu kłótni i konfliktów, które będą się pogłębiać. Nie rozwiązując ich konstruktywnie, będą ranić nawzajem swoje uczucia i ich relacja zacznie się psuć. S. R. Covey w książce  "7 nawyków szczęśliwej rodziny" pisze, co wówczas się stanie: „Miłość przejdzie w przystosowanie się, później w tolerowanie drugiej osoby, a w końcu zmieni się we wrogość. Gdy ich stosunki przybiorą formę ciągłych konfliktów, otoczenie może twierdzić, że najlepiej, gdyby się rozwiedli”. Swego rodzaju „równia pochyła”.

Dlaczego tak się dzieje? Czy pamiętacie cytat, jaki umieściłyśmy na blogu: „Jeżeli głębiej zastanowisz się nad problemami małżeńskimi, zauważysz, że niemal zawsze wynikają one ze sprzecznych oczekiwań, co do ról partnerów, a dodatkowo są pogłębiane przez odmienne strategie rozwiązywania problemów”. Co to dokładnie znaczy? Najlepiej zobaczcie  na przykładach. Wyobraźmy sobie dwa małżeństwa:

Pierwsze: dajmy na to Krzysztof i Zofia. Mąż wyrósł w rodzinie, gdzie zawsze mógł liczyć na pociechę i wsparcie. Gdy przychodził ze szkoły i mówił, że przegrał w zawodach, jego mama wspierała go, mówiąc coś w stylu: „Krzysiu, tak mi przykro. To dla Ciebie duże rozczarowanie, ale jesteśmy dumni z wysiłku, jaki włożyłeś w treningi. Kochamy Cię”. Gdy uzyskiwał najlepsze świadectwo w klasie, także mógł liczyć na docenienie, uznanie i pochwałę. Niezależnie – sukces, czy porażka Krzyś mógł liczyć na miłość i bezwarunkową troskę.

W rodzinie Zosi nie było zwyczaju wzajemnego wspierania się. Rodzice raczej nie interesowali się jej sprawami, nie okazywali uczuć, a ich stosunek do niej zależał od jej postępowania. Gdyby przegrała w zawodach, usłyszałaby pewnie wyrzuty, że powinna więcej trenować, jak niedościgłym wzorem jest w tym względzie jej siostra i jaki kłopot sprawia mamie, która musi o tej porażce zakomunikować ojcu. Gdyby otrzymała najlepsze świadectwo w klasie, wszyscy oczywiście ucieszyliby się.

Krzyś i Zosia poznają się, zakochują, zostają małżeństwem i zaczynają zachowywać się zgodnie z modelami, jakie przynieśli ze swoich domów: jedno umie kochać bezwarunkowo, a drugie warunkowo. Po kilku miesiącach wspólnego życia pojawiają się kłopoty i Krzyś zarzuca Zosi, że ona już go nie kocha. Zosia zaprzecza, myśląc w duchu, przecież: gotuję, sprzątam, zarabiam, czy to nie świadczy, że go kocham? Wyobrażacie sobie, jakie konflikty narosną, jeśli nie ustalą wspólnej definicji „miłości”. A całkiem możliwe, że wynieśli z domów inne sposoby rozwiązywania konfliktów. Krzyś nie umie dyskutować o sprawach trudnych, bo wszyscy tak się zawsze wspierali i tak pozytywnie podchodzili do wszystkich kwestii, że udawali, iż problemy nie istnieją. W domu Zosi różnice zdań załatwiano za pomocą „walki” (wrzasków, płaczu, zrzucania winy i wzajemnych oskarżeń) lub „ucieczki” (odchodzenia, trzaskania drzwiami, wychodzenia z domu). Jak tych dwoje ludzi ma się porozumieć i rozwiązać nawet najmniejszy konflikt?

Drugie małżeństwo:  Krystyna i Jan. Jan uważa, że kobieta powinna zajmować się głównie domem, dziećmi i budżetem domowym, jeśli pracuje zawodowo to niedużo, aby nie kolidowało to z prowadzeniem gospodarstwa. Taka była jego matka. Z kolei Krysia uważa, że kobieta powinna robić karierę zawodową a domową kasą powinien zajmować się mąż, bo gdy dorastała, to jej ojciec się tym zajmował. Wydawać się może, że nie jest to gigantyczny problem, ale gdy spróbują go rozwiązać i ujawnią swoje strategie, sytuacja może się zaostrzyć. Jan jest typem „pasywno-agresywnym”, powoli gotuje się w środku, nic nie mówi, ale irytacja w nim wzrasta. Krysia jest „aktywnie agresywna”. Chce od razu wypowiedzieć to, co ją gnębi, rozpracować to, wykłócić się. Każde z nich oskarża drugie. Spór urasta do niebotycznych rozmiarów a odmienne strategie radzenia sobie z kłopotami pogarszają każdy problem i wyolbrzymiają różnice.

Spójrzmy teraz na nasze własne związki, małżeństwa, czy nasze konflikty i problemy nie wynikają głównie ze sprzecznych oczekiwań co do pełnionych ról i kolidujących ze sobą scenariuszy rozwiązywania problemów? Jak myślisz, jakie oczekiwania ma Twój mąż, czy żona (może potrzebuje na każdym kroku pochwały i docenienia? Oczekuje żony – strażniczki ogniska domowego)? Co wyniósł z domu? A jak lubi rozwiązywać konflikty, czy może lubi zamknąć się sam w pokoju i nie odzywać („ucieczka”) a Ty lubisz „walkę”, wykrzyczeć swoje racje? Pierwszy krok to wszystko sobie uświadomić, aby móc zastopować „równię pochyłą”, o której mówił Covey: przystosowanie – tolerowanie – wrogość – rozwód, by mogła zacząć wracać miłość, choć czasami to bardzo długa droga.

* Imiona i okoliczności zostały zmienione tak, aby uniemożliwić identyfikację realnych osób

POWIĄZANE POSTY:

"Czy małżonek to skarb?"
"Granice miłości"

Paweł i Marta. Młodzi, inteligentni, wykształceni i atrakcyjni. Obydwoje otoczeni grupą znajomych, przyjaciół, a tak bardzo samotni. Poznałam ich na mojej drodze zawodowej, natomiast oni nigdy się spotkali, choć tak wiele ich łączy, przede wszystkim nieumiejętność nawiązywania bliskich relacji emocjonalnych i wchodzenie w związki.

Marta jest uroczą, piękną kobietą. Ukończyła architekturę. Praca, pasja, głowa pełna pomysłów, przelotni mężczyźni. Ona jedna wie, że prześladuje ją czas dzieciństwa, który pozostawił ślad w jej psychice, jak mówi: „na całe życie”. Wchodząc w relacje z mężczyznami zachowuje się nie jak dojrzała trzydziestolatka, lecz jak siedemnastoletnia dziewczynka. O swoim ostatnim związku mówi tak: „wszystkiego w życiu właściwie dowiedziałam się od Kuby - mojego ostatniego mężczyzny. Analizowaliśmy moje porażki, cieszyliśmy się z sukcesów, przytulał, gotował, kochał. Wszystko to, czego nie dała mi rodzina, dał mi on, ale nie pisał się na taką rolę. Ja zadurzałam się w innych facetach, więc się rozstaliśmy w końcu. Ale nawet jest mi z tym OK, bo tak jakoś prościej. Będę tęsknić za tym, co miałam z nim, bo jest mega mądry i znajduje rozwiązania na wszystko i zawsze mogłam się do niego zwrócić, na niego liczyć.  Poza tym on pokazał mi, że jestem szczęśliwa, a tego smaku się nie zapomina. Przy nim piękniałam i promieniałam. Wytrzymał ze mną dużo. Oj... dawałam, mu czasem popalić. Ale nie chciał być tatusiem i nie ma co się dziwić.” 

Paweł w momencie, gdy zorientował się, że należałoby podejmować męskie decyzje wycofywał się rakiem. Prawnik z doktoratem, dorosły metrykalne, a zachowanie i  emocje dziecka. Czterdziestoletni mężczyzna w spodniach na szelkach, wieczny chłopiec.

Marta szukała miłości w ramionach silnych, opiekuńczych mężczyzn i pomimo, iż było jej z nimi dobrze, zdradzała ich. Oni mieli pełnić w jej życiu rolę ojca, którego nie miała, a ona wchodziła w rolę poszukującej wrażeń rozkapryszonej dziewczynki.

Paweł wciąż uzależniony od matki, której nienawidził. Bojący się wejść w relacje z kobietami, niedojrzały i nieodpowiedzialny.

Dlaczego tak wygląda ich obecne życie?  

Marta tłumaczy swoją postawę przekleństwem  braku miłości i akceptacji. Opowiada o  rozstroju nerwowym, które komplikuje zdolności poznawcze i koncentrację uwagi oraz spokój wewnętrzny. Wspomina czas nauki w szkole, gdy była najlepszą, niesprawiającą problemów uczennicą, pomimo, iż jej życie rozsypywało się na najdrobniejsze kawałeczki. Mówi, że była to ucieczka w  naukę. Jej siostry wpadły w depresję i nie chodziły do szkoły. Dla Marty szkoła i nauka były jedyną rozrywką. W domu nie miała co robić, a wszystko wokół bardzo ją ciekawiło. I to wyszło jej na dobre, gdyby nie blizny… ​

Paweł w pewnym momencie pękł. Wykrzyczał to, co chciałby powiedzieć matce. Miał do niej pretensje, żal, mówił nawet o  nienawiści, ale z drugiej strony tłumił te uczucia w sobie, bo nie wypada, nie wolno. To przecież matka. Dobrze jednak widział, że relacja między matką a nim była dziwna. Nigdy nie odczuł z jej strony miłości, akceptacji. Traktowała go jak rywala. Ona nie była, jak nazwaliby twórcy Analizy Transakcyjnej,  osobą dorosłą, ani rodzicem, ona pomimo swoich 30,40,50, potem 60 lat wciąż była emocjonalnym dzieckiem. W takiej relacji matka – syn trudno stać się mężczyzną. Jeżeli nie będzie nam dane być dziećmi, jeżeli nie doświadczymy bezwarunkowej miłości, akceptacji, wsparcia wówczas, gdy tego potrzebujemy, w wieku dojrzałym będziemy infantylni. Mężczyzna nie będzie w stanie zapewnić oparcia kobiecie. Będzie szukał silnych kobiet, gdyż będzie poszukiwał w kobietach matki, ale w pewnym momencie będzie się z tego związku wycofywał.

Marta pamięta odejście ojca. To było jak trzęsienie ziem. Ktoś, kto miał zapewniać poczcie bezpieczeństwa, odszedł.  I nie chodziło  tu tylko o bezpieczeństwo fizyczne i finansowe, ale przede wszystkim psychiczne.
​
Jak wiadomo dziecko czuje się psychicznie bezpieczne, gdy jest kochane, gdy wie gdzie jest jego miejsce, gdy czuje, że jest tam chciane i bardzo ważne dla swoich rodziców. Dziecku, którego ojciec porzuca, wali się jego  świat. Bardzo ważna potrzeba – potrzeba bezpieczeństwa w tym momencie nie może być zaspokojona. O ile część osób dorosłych potrafi poradzić sobie z niezaspokojonymi potrzebami, z niemożnością zrealizowania celu, do którego dążyło, o tyle dziecko nie jest w stanie sobie dać rady z tą sytuacja. U dziecka rodzi się lęk i napięcie. Lęk, którego istotą jest ciągłe oczekiwanie na coś strasznego, bo skoro odszedł ojciec, który miał być ostoją, to w każdej chwili coś jeszcze może się wydarzyć i ten lęk wzmaga napięcie. Z kolei wzrastające napięcie potęguje lęk i tak nakręca się nerwicowe błędne koło. Ten mechanizm ma naturalną tendencje do utrwalania i pogłębiania się. Dochodzi u dziecka do powstania zachowań nerwicowych. Dziecko budzi się w nocy, trzęsą mu się ręce, zapiera mu dech w piersiach, wszystkiego się boi, itd. Jeśli odchodzi najbliższa osoba, człowiek, który miał  dawać miłość, akceptację to znaczy - w odczuciach dziecka - odrzuca mnie, bo nie zasługuję na miłość. Skoro najbliższa osoba nie kocha, widocznie nie jestem wart tej miłości. Jestem złe, beznadziejne, do niczego się nie nadaję. Życie dziecka traci sens. Prowadzi to do rozwoju depresji. Dziecko jest smutne, nic je nie cieszy, nie potrafi się na niczym skoncentrować, bardzo nisko ocenia siebie i swoje możliwości, traci apetyt albo wręcz przeciwnie je, żeby zapomnieć. Widzi siebie jako nieudolne, bezwartościowe, ma powracające poczucie winy.

Paweł zrozumiał, że ma prawo do złości, nienawiści, żalu... Zrozumienie całej trudnej sytuacji, dało mu poczucie wielkiej ulgi. Dotarło do niego, że w rodzinie, poprzez rodziców w dziecku tworzą się podstawy psychiki, zręby osobowości. To rodzice są pierwszymi ludźmi, którzy mają najbardziej istotny wkład w budowę i rozwój całego bogactwa życia emocjonalnego. Od nich dziecko odbiera pierwsze gesty i zachowania, które powinny być wyrazem miłości, radości i dumy. Zrozumiał, iż to nie w nim jest problem, że jego zachowanie jest tylko konsekwencją tego, co wydarzyło się przed laty.
​
Odejście ojca wywiera nieodwracalny wpływ na dziewczynki. Może taka sytuacja potoczyć się inaczej, o ile matka zadba o zapewnienie poczucia bezpieczeństwa, a w życiu dziewczynki pojawi się mężczyzna, który nie tylko będzie wzorem odpowiedzialności, ale zaspokoi choć w części  jej potrzebę uznania i wartości. Taką osobą mogą być dziadkowie, starsi bracia, nauczyciele, trenerzy.
​
Mówi się, że silny ojciec to silne córki. Ta relacja pomiędzy ojcem a dziewczynką ma wpływ na poczucie wartości w późniejszych latach kobiety, która z niej wyrośnie.  Zdrowa relacja pomiędzy matką a synem powoduje, że będzie on silnym mężczyzną szanującym kobiety i gotowym wziąć odpowiedzialność za swoje życie. Ważne, by rodzice o tym pamiętali.

​* Imiona i okoliczności zostały zmienione tak, aby uniemożliwić identyfikację realnych osób

POWIĄZANE POSTY:
"A miało być tak pięknie."
"Twoje utracone szanse"

PS Wracamy do Was po Świętach :-) A w tym czasie zostawiamy Wam do lektury ponad 600 postów z całego roku. Na pewno nie będziecie się nudzić :-)

Bardzo bardzo bardzo DZIĘKUJEMY!!! Jesteście wspaniali! Nawet nie wiecie, jak bardzo jesteśmy Wam wdzięczne! Tyle ciepłych słów, mądrych refleksji na temat bloga. To dla nas najlepszy prezent pod choinkę! Zrobiliście nam przepiękną niespodziankę, bo nawet martwiłyśmy się, czy będzie tyle opinii, aby rozdać przygotowane nagrody.
Bardzo dziękujemy, że wszystko, co robimy na blogu jest dla Was ważne, że jesteśmy pomocne, że czekacie. Zrobiło się nam cieplutko na sercu i dodało nam dobrej energii do dalszej pracyJ Jest przecież dla Kogo to wszystko robić! Słowa nie wyrażą naszego wzruszenia :-)

Zrobiliście nam także kłopot… Wszystkie opinie są cudowne, a prezentów tylko 20. Było nam naprawdę trudno wybrać te, które szczególnie nas poruszyły, dodały energii, były czymś nieoczywistym (i wcale nie jest to kokieteria). Pół nocy naszej pracy i oto nagrodzeni:

• 5 przepięknych książek „Bajeczki… nie tylko dla Majeczki” otrzymują: Sławomir Pospiech, Iwona Bukowska, Paulina Wilt, Andrzej Czerwiński, Anna Kmita
• 5 przepysznych czekoladek Lindt otrzymują: Iza Stefens, Kacper Kierzek,  Iwona Siwczak, Ola S. (adres mailowy znany Autorkom),  Karina Pracowita Wiśniewska
• 10 mądrych magazynów „Szczęście podaj dalej” otrzymują: Agnieszka Maciejczak, Beata Łaska, Kasia Nowotarska, Beata Kutrzeba, Katarzyna Potrzeszcz, Monika Biega, Agnieszka Lasek, Anna Marcinkowska, Mariola (adres mailowy znany Autorkom), Magda (adres mailowy znany Autorkom).

Na końcu postu niespodzianka dla wszystkich naszych czytelników :)

Prosimy zwycięzców - jeśli jeszcze nie przesłali nam swoich adresów domowych – o ich przesłanie mailem na adres: psychologiaprzykawie@gmail.com lub poprzez wypełnienie formularza kontaktowego: http://www.psychologiaprzykawie.pl/kontakt.html Prezenty wyślemy zaraz po Świętach.

Oto pierwsze dziesięć nagrodzonych opinii lub cytaty z nich (w losowej kolejności):

Wielu fanów, mądre tematy, ale najważniejsze, że życiowe. Jestem z Wami od niedawna i bardzo cenię sobie Waszą jakość :) oby tak dalej, czego z całego serca życzę :) Moc serdeczności z okazji pierwszych urodzin oraz Świąt. Iwona Siwczak

Jestem z Wami od niedawna,jednakze bardzo często śledzę wpisy i jestem pod wielkim wrażeniem tego,jak bardzo Psychologia przy kawie potrafi oddać stan w którym sie znajduję. To jest jak czytanie w myślach,kolejny wpis i kolejna myśl ' acha...to mnie przecież dotyczy,martwie się co zrobić i zapewne tu znajdę odpowiedź'. Nie jesteście dennym poradnikiem który mówi jak żyć,jestescie doradca i przyjacielem który potrafi zajrzeć do głowy zwykłego człowieka i pomoc mu uporać się z trudnościami jakie niesie życie. bardzo często jesteście moja ucieczka od codzienności, potrafię się zatrzymać,zastanowic,pomyslec,znienic nastawienie i iść do przodu. Bardzo Wam za to dziękuję i pozdrawiam. Ola S.

​Ciężko znaleźć drugą tak treściwą stronę. Bardzo wiele potrafi wnieść do sposobu postrzegania ludzi i przeróżnych zjawisk spotykających nas w życiu. Mam nadzieje , że ten pierwszy rok był tylko początkiem czegoś jeszcze bardziej ogromnego :) Pomyślności! Kacper Kierzek

Dlaczego Was czytam - krótko i na temat:

• mądrze piszecie, artykuły mają jakąś treść i myśl,
• czasem akurat trafiacie w problem, który mnie gryzie, więc jesteście inspiracją,
• na Waszej stronie można zobaczyć, że inni mają podobne problemy, a to uspokaja,
• można liczyć na Waszą kulturalną, wyważoną, ciepłą odpowiedź,
• wydaje się, że macie jakieś pojęcie o tzw. szczęściu, a szukanie go nie jest łatwe, więc Wy dajecie w tym wsparcie,
• na Waszej stronie jest sympatycznie i bez hejtu,
• po prostu lubię do Was zaglądać, przyzwyczaiłam się i bez Was czegoś by brakowało. 

Tak więc piszcie dalej bo jesteście potrzebni ludziom i no i ja muszę mieć co czytać w Internecie :) Pozdrawiam mocno :) Anna Kmita
​
Jestem z Wami od pierwszych wpisów i czuję się jakby to było po trosze i moje święto :) Bardzo się cieszę i życzę kolejnych 40 000 fanów :D Pozdrawiam ciepło! Iwona Bukowska

Jesteście bardzo wartosciwym blogiem. Czytam każdy opublikowny temat przy filiżance kawy. Celebruje momenty. Zachwycał się Wami gdyż niejednokrotnie już kilka Waszym zdań, trafiło prosto w moje serce. Potrzebowałem chwili refleksji i zadumy,otrzymałam to od Was. Znalazłam odpowiedzi na wiele pytań. Moc,moc energia do działania, otrzymuję i dlatego dziękuję. Życzę dalszej efektywnej pracy. Iza Stefens

Wytrwałości. Kolejnych ciekawych porad. I nowych czytelników. Paulina Wilt 

[...] Teksty są ciekawe i wnoszą nowe treści i spojrzenia. Życiowe rady. Podpowiedzi. Nieznane podsumowania badań psychologicznych. To jest cenne. A do tego blog stworzył jeszcze własną atmosferę. Razem, treść postów, o jasnych przekazach i zwięzłych tekstach, napisanych miło i miękko, oraz ta piękna, jak bajkowa forma („szata”) graficzna, dopełniają się i tworzą „dobrą atmosferę”. [...]  Liczne zdjęcia pojawiają się opatrzone aforyzmami lub powiedzeniami. Celnie, krótko, zwięźle, bardzo ładne zdjęcie – to dobry przepis na zapamiętanie. [...] Jako całościowe wrażenie, blog jest graficznie bardzo dobrze dopracowany i na wysokim poziomie artystycznym, oraz pożyteczny. [...] Nawet gdy temat wydaje się znany (piękna kobieta, kłamca, przysługa), znajdują miejsce dla wiadomości nowych, znaczących i nieoczywistych. Naświetlają go niebanalnie. Niespodziewanie. Rozjaśniająco. Andrzej Czerwiński

Jestem z Wami od niedawna i bardzo szcześliwa, bo warto czytać w takiej formie o ważnych, ważniejszych i najważniejszych :) ... jednym słowem wyjątkowe miejsce od wyjątkowych Pisarzy dla wiernych czytelników :-) kolejne rocznice w takim, a nawet większym, gronie to oczywista oczywistość, rzecz jasna:)  Karina Pracowita Wiśniewska

Jak zacząć wpis do państwa? Może tak dwa kanały poszukiwań: 1) Po pierwsze psychologia w ogóle jako nie gotowa recepta a spis bieżąco tworzonych wskazówek na zrozumienie siebie, 2) Inni ludzie i ich sytuacje codzienne, jakie się przez nas przewijają i tworzą nas tym samym. Może to brzmieć enigmatycznie, ale w gruncie jest bardzo proste. Facet na zakręcie wiecznym w życiu, wertuje internet trafia na reklamę państwa strony i czyta artykuł „Wybór należy do Ciebie...” Pokrywa się on niejako z wymienionymi przeze mnie „kanałami”, apeluje, bowiem o stawianie sobie pytań o istotę zjawiska szczęścia indywidualnego, szczęścia każdego z nas z osobna. Psychologia nie jest wiedzą z powietrza a opiera się na naszych doświadczeniach i zasobie emocjonalnym. Szczęście jako „globalny wielki twór” jest komponentem przereklamowanym, jednakże ten artykuł mówi o jego innej wizji. By moje wypociny przybrały schludną formę przed napisaniem tych swoich morałów, czytałem go jeszcze raz by sporządzić krótką notatkę słów kluczowych, co winno mi dać łatwiejsze nawigowanie po tym, co chcę przelać do treści swojego posta. Wymienię ten chaos twórczy po zakończeniu swojej wypowiedzi. Wsparty na artykule chcę powiedzieć, co moim zdaniem stanowi o jego sile a także o tym, co daje państwu autentyczność przekazu. [...] Sławomir Pospiech 


NIESPODZIANKA!
A Wszystkim, którzy napisali do nas ( i tych, którzy może chcieli, ale nie wystarczyło im czasu) – życzymy, aby każdy z Was w te Święta otrzymał taki prezent, którego najbardziej potrzebuje :-) Zobaczcie w filmie, że nie ma rzeczy niemożliwych. Całusy dla wszystkich naszych cudownych czytelników!
​

A dla kogo Święta mogą w ogóle nie być radosne?

Pamiętam opowieść młodej kobiety - mamy, która niedługo przed Świętami Bożego Narodzenia urodziła dziecko z zespołem Downa. Opowiadała, że były to dla niej najsmutniejsze Święta w życiu. Przytłoczona swoimi bolesnymi emocjami musiała zmierzyć się z radosnym, świętującym światem wokół. Taki dysonans – przeżywanie rozpaczy, żalu, smutku wśród ogólnej radości - był dla niej szczególnie trudny. Na każdym kroku reklamy świąteczne, na nich kochające się rodziny, szczęśliwe biegające zdrowe dzieci, wspaniałe wystawy sklepowe, wszyscy ogarnięci szałem zakupów, pochłonięci przygotowywaniem dwunastu tradycyjnych potraw. Mówiła, że czuła się trochę jak w wielkiej bańce mydlanej. Wszystko docierało do niej, ale ona tak naprawdę była gdzie indziej. Więc i takie mogą być Święta.

Jednak osób z takimi problemami i taką sytuacją nie jest dużo, to raczej wyjątek niż reguła.

Wbrew pozorom sporo jest osób wśród nas, dla których Święta mogą być trudne. Wyobraźmy sobie kobietę, żonę, matkę czwórki dzieci, która dowiedziała się, że ma nowotwór i współczesna medycyna nie może jej pomóc, może zaproponować co najwyżej leczenie paliatywne. Inną  kobietę, którą po 24 latach małżeństwa zostawił mąż. Kolejną, której kilka miesięcy wcześniej mąż zginął w wypadku samochodowym i została z małymi dziećmi sama. Wreszcie rodzinę, która walczy o życie ukochanego dziadka z nieoperacyjnym i niespotykanym nowotworem. To nie są wymyślone historie, to osoby z naszego otoczenia, realne, z krwi i kości.

Faktycznie w takich sytuacjach Boże Narodzenie może być ciężkim przeżyciem.

Otóż wiem, że przynajmniej dwie spośród tych osób podjęły świadomą decyzję, że będą przeżywać te Święta radośnie, pomimo wszystko, czy może na przekór wszystkiemu. To różnica w postrzeganiu świata, niektórzy widzą bowiem szklankę do połowy pełną, a nie pustą. Są to osoby, które potrafią w każdym, nawet najtrudniejszym doświadczeniu dostrzec prezent od losu. Co prawda jego cenna zawartość niewidoczna jest z danej perspektywy, ale oni wiedzą albo mocno wierzą w to, że opakowanie nie zawsze świadczy o jego  zawartości. To, co otrzymują od świata, życia, losu, Pana Boga nie przypomina bowiem kolorowego pudełka z okazałą kokardą. Pomimo, iż z ludzką niekiedy niechęcią spoglądają w jego stronę i pozbyliby się tego podarunku w postaci bólu, smutku, tęsknoty, żalu, odosobnienia, czy żałoby, to przyjmują go z wiarą, że ma on jakąś ukrytą wartość. Potrafią spojrzeć na to doświadczenie z innej , szerszej perspektywy, dostrzegając w nim prezent z odroczonym momentem otwarcia. I jak się potem okazuje, to budzące naszą niechęć, parzące niekiedy w dłonie opakowanie ma niezwykłą zawartości. Po miesiącu, dwóch, czasami roku, a niekiedy pięciu latach ludzie ci odkrywają wartość podarunku, który przyniosły tamte bolesne Święta Bożego Narodzenia. Przykładem może być niepełnosprawne dziecko, które staje się drogim skarbem rodziców.

Czy taka postawa związana jest z poziomem naszego optymizmu?

Potocznie o nich mówimy „optymiści”. I to determinuje ich postrzeganie świata oraz w konsekwencji zachowanie. A może po prostu Ci ludzie potrafią kontrolować swoje emocje? Choć być może uczniowie Zygmunta Freuda powiedzieliby, że w tych trudnych życiowo sytuacjach uruchamiają się mechanizmy obronne: zaprzeczanie[1], czy wyparcie[2]. Niezależnie jaką koncepcją psychologiczną to wyjaśnimy, konsekwencja będzie ta sama: ludzie Ci odczuwać będą radość ze Świąt.
 
Są jednak i inni ludzie, tacy których smutek i żal tak przepełnia, że nie pozwoli im dopuścić świątecznej radości. I także jest to zrozumiałe.
 
Czy tylko tak dramatyczne zdarzenia odbierają nam radość ze Świąt?

Nie potrzeba aż tak dramatycznych przeżyć, aby nie czuć się niekomfortowo w Święta. Brak bliskich (z różnych powodów), samotność, kłótnie i animozje w rodzinie, urazy, poczucie krzywdy, niemożność przebaczenia. Jak z tym wszystkim usiąść do wigilijnego stołu?

No właśnie jak?

Nie ma jednej prostej recepty dla wszystkich. Konflikty i problemy z przeszłości są różne, są to kwestie naprawdę poważne i istotne. Jeśli już w ogóle uda się przyjść na rodzinny wieczór, bo czasami jest to psychologicznie niemożliwe, warto pamiętać o kilku radach: „Twoje emocje zależą do Ciebie, powtarzaj sobie, że nie dasz się wyprowadzić z równowagi w tę Wigilię, odpuszczaj - tak naprawdę inni  mają prawo wyrażać własne zdanie, pamiętaj, że to nie rana zadana Tobie, ale po prostu inny punkt widzenia, inna opinia. Postaw sobie za cel miłe spędzenie świątecznego czasu i unikaj wszelkich kłótni i sporów”. Ale czy te rady zawsze zadziałają, czy faktycznie uda się je wdrożyć w życie?

Zrobiło się tak pesymistycznie, ale przecież Święta, to wspaniały, spokojny czas …

Rzeczywiście według badań[3] Boże Narodzenie jest przede wszystkim źródłem satysfakcji i pozytywnych emocji. Na skali stresu stworzonej w latach 60’ przez T.Holmesa i R.Rahe’a, która określała wielkość stresu wynikającego z różnych zdarzeń, Święta Bożego Narodzenia zajęły jedną z najniższych pozycji z 12 punktami (0 oznaczało całkowity brak stresu, a 100 – jego maksymalny poziom). Więcej w nich szczęścia, niż stresu, choć i ten w czasie Świąt daje o sobie znać. Bardziej na stres uskarżają się kobiety, ale nie dziwi to, bo to przecież na ich barki spada głównie ciężar przygotowania Świąt: zakupy, prezenty, potrawy wigilijne, świąteczne porządki. Mniej zadowolone z Bożego Narodzenia są też osoby, które skupiają się na ich materialistycznym wymiarze – dla nich to przede wszystkim czas kupowania i otrzymywania prezentów. Autorzy badania T.Kasser i K.Sheldon radzą więc, abyśmy skupili się na rodzinnym i duchowym wymiarze Świąt, bo według badań, to właśnie gwarantuje odczuwanie większej satysfakcji z Bożego Narodzenia. Wymiar materialny bowiem często przysłania to, co najcenniejsze. Wydaje nam się, że Święta nie mogą istnieć bez dwunastu potraw, błyszczących i bogatych dekoracji, wymarzonych prezentów. Te atrybuty Świąt są ważne i dodają tym szczególnym dniom w roku niezwykle cennej oprawy, ale nie powinny przysłaniać tego, co najważniejsze. Najważniejsze byśmy byli razem i umieli cieszyć się tym, co mamy. W uszach w Święta zawsze dźwięczą mi słowa piosenki Gintrowskiego „Nie będzie klusek z makiem i kutii, będzie chleb i herbata.” Gintrowski śpiewał o Świętach spędzanych przez zesłańców na Syberii, gdzie pomimo tego, iż zabrakło grzybów w świątecznym barszczu i wszystkiego, co stanowi o zewnętrznym wymiarze tych szczególnych dni w roku, pomimo zewnętrznej niewoli, ludzie ci czuli się wewnętrznie wolni i cieszyli się swoją wzajemną obecnością. Dlatego kolejne słowa brzmiały: „Jesteśmy razem – czegóż chcieć jeszcze….” Cieszmy się więc i my, przede wszystkim swoją obecnością i wewnętrznym wymiarem tego niezwykłego czasu.

Pozostańmy więc przy tych pozytywnych skojarzeniach. Często z rozczuleniem wspominamy nasze Boże Narodzenia z dzieciństwa. Czy można jakoś stworzyć ich namiastkę teraz, poczuć się tak jak wtedy?

Pytanie tylko, czy dziś jako dorośli już ludzie tak samo ocenilibyśmy te Święta jako takie wspaniałe? Co prawda w okresie  Świąt w większości z nas budzi się nasze wewnętrzne dziecko i przenosimy się w świat magii tamtego beztroskiego okresu, do którego z tęsknota wracamy. Ale te skrypty Świąt naszego dzieciństwa z jednej strony bardzo ważne, niekiedy ciążą i determinują to, co tu i teraz. Szczególnie przejście z jednego wymiaru Świąt spędzanych w domu rodzinnym w nowy wymiar, który dyktuje nasze dojrzałe życie, bywa bolesne.  Jako dzieci mieliśmy inne doświadczenia (a w zasadzie z dzisiejszej perspektywy - ich brak), inne oczekiwania, potrzeby. Dzieci pamiętają inaczej, podobnie jak przedmioty, pomieszczenia wydawały nam się wówczas większe niż były w rzeczywistości. Ale wracając do tych pozytywnych wspomnień, bo temu nie da się zaprzeczyć, te wspomnienia takie są. Tak jak dwa razy nie wchodzi się do tej samej rzeki, tak nie da się tak samo  przeżyć Świąt jak w wieku np. 5 lat. Warto jednak wiedzieć, że najnowsze badania mówią o niezwykłej roli zmysłu węchu w tworzeniu się wspomnień. Myślę, że pośrednio możemy wykorzystać te rezultaty.

Ale w jaki sposób?

Otóż powonienie silnie i podświadomie oddziaływuje na nasz mózg. Jest pierwotnym i prymitywnym zmysłem, który przetrwał na Ziemi miliardy lat.
Obszar naszego mózgu odpowiedzialny za węch - kora gruszkowata - bezpośrednio sąsiaduje z rejonem odpowiadającym za pamięć i emocje. To dlatego nasze wspomnienia są mocno i nierozerwalnie związane z zapachami. Woń przypomina nam o emocjach towarzyszących jakiemuś doświadczeniu. Może przywołać, a nawet odtworzyć te uczucia. Warto wiedzieć, że niektóre zapachy są uważane za przyjemne na całym świecie, np. czekolada, czy wanilia.
Bazując na tej wiedzy myślę sobie, że gdyby więc udało się nam w czasie tych Świąt odtworzyć np. zapach pasztecików do barszczu, które robiła nasza babcia, czy zapach kompotu z suszu – moglibyśmy przywołać nasze uczucia z przeszłości,  byłoby choć trochę jak w dzieciństwie. Oczywiście wymaga to od nas chwili refleksji, zatrzymania się, wsłuchania w siebie. Mózg musi wydobyć w pamięci te wspomnienia. To także sugestia dla zabieganych współczesnych mam – warto, aby trochę tych wspaniałych świątecznych zapachów porozchodziło się w naszych kuchniach, aby nasze dzieci mogły tworzyć swoje wspomnienia wspaniałych i szczęśliwych Świąt Bożego Narodzenia.

Niektórzy, właśnie ci zabiegani, o których wspominacie, zadają sobie często pytanie, czy szaleństwo przedświąteczne ma sens? Czy te dwa dni są warte tylu przygotowań?

To prawda, iż przygotowania do Świąt pochłaniają nas bez reszty. Porządki, zakupy, gotowanie, szukanie prezentów. Ale te dwa dnia mają szczególną wartość. Jest to czas przymusowego wyhamowania, czas, który spędzamy z bliskimi, okazja do tego, by siąść z nimi do stołu, spojrzeć w ich oczy, porozmawiać. Ten świąteczny czas jest bezcenny, szczególnie w obecnej rzeczywistości, w której członkowie rodziny często mijają się w drzwiach. Maria Braun – Gałkowska porównała  Święta do takiego momentu, gdy wychodząc z ciemnego pokoju otwieramy okna i spoglądamy na światło. Pomimo iż trwa to chwilę, na jakiś czas pod naszymi powiekami pozostaje poświata. Taką poświatę pozostawiają po sobie Święta i pomimo iż szybko przemijają, naładowują nas cudownymi emocjami na kolejne tygodnie codziennego życia. Dlatego właśnie warto.
 

[1] zaprzeczanie - fałszowanie obrazu teraźniejszości poprzez nieprzyjmowanie do wiadomości realnych faktów, w celu odsunięcia negatywnych myśli i uczuć, które mogłyby się z tym wiązać. Spostrzeganie rzeczywistości zachodzi z unikaniem uświadomienia sobie jej przykrych aspektów.

[2] wyparcie - usunięcie ze świadomości myśli, uczuć, wspomnień, impulsów, fantazji, pragnień itp., które przywołują bolesne skojarzenia lub w inny sposób zagrażają spójności osobowości danej jednostki 

[3] Badania T.Kasser i K.Sheldon „Journal of Happiness Studies”, 3/2002.

Mamy dla Was prezenty! Czy pamiętacie o tym? Z okazji naszych pierwszych urodzin oraz nadchodzących Świąt przygotowaliśmy dla Was wspaniałe prezenty: przepiękne książki, pyszne czekoladki oraz magazyny "Szczęście podaj dalej".

• 5 przepięknie wydanych książek „Bajeczki... nie tylko dla Majeczki. Mądre bajki z dobrą puentą”, których autorką jest Dorota Kościukiewicz – Markowska. Ilustracje narysowała jej córeczka - Maja. To zbiór bajek terapeutycznych dla dorosłych i dla dzieci, stworzonych po to, by z innej perspektywy spojrzeć na nasze problemy i sytuacje życiowe, by w konsekwencji lepiej i szczęśliwiej żyć. Jedną z bajek możecie przeczytać na naszym blogu "O tym, jak słowik przestał śpiewać". Więcej o książce na stronie Wydawnictwa MovArt>>
• 5 wykwintnych czekoladek Lindt
• 10 egzemplarzy magazynu „Szczęście podaj dalej”, który rozpoczyna jeden z naszych artykułów na temat szczęścia. Więcej o magazynie przeczytacie TUTAJ>>.

Czeka na Was TYLKO DO JUTRA 20 prezentów! Obdarowanych przedstawimy już 23 grudnia.

Jak otrzymać prezenty pisałyśmy już w poście "Pierwsze urodziny naszego bloga" - sprawdżcie.

Karol zawstydził swoją żonę w towarzystwie.

Ania od czterech lat nie rozmawia ze swoim rodzeństwem: dwoma braćmi i siostrą. Po śmierci rodziców potwornie pokłócili się o spadek. Sami nie potrafili dojść do porozumienia, zatrudnili prawników i to oni teraz rozmawiają ze sobą. Rodzeństwo od tej pory nie odzywa się do siebie, nie dzwoni, nie składa nawet życzeń świątecznych.

Roman zrobił awanturę swojej córce, bo nie chciała pomóc i zawieźć swojej mamy na zakupy.
 

Każdy z nas popełnia błędy w życiu, nie da się ich uniknąć. Takie jest życie. Dlatego potem przepraszamy. Przepraszanie pokazuje naszą dobrą wolę, przywraca zaufanie – poczucie bliskości, naprawia relację, która ucierpiała. Stanowi swego rodzaju „profilaktykę” przed kolejnymi konfliktami, bo czasami jedna sytuacja, w której ktoś czuje się niekomfortowo, zraniony – generuje kolejne podobne. W przepraszaniu bardzo ważny jest nasz żal (chcemy naprawić swój błąd, uważamy, że zrobiliśmy coś złego) oraz zrozumienie, odczucie, że zadaliśmy komuś ból (empatia).

Dlaczego przepraszanie bywa takie trudne?
Niechęć do przepraszania może wynikać z lęku przed odrzuceniem. A co się stanie, jeśli ktoś nie przyjmie naszych przeprosin? Będziemy tam stali jak niepyszni, będziemy się czuć po tym głupio. Myślimy sobie, że nic to naprawdę nie da. Może być gorzej niż przy nieprzepraszaniu.
Jeśli swoje poczucie wartości budujemy na tym, jak postrzegają nas inni (co sobie o nas pomyślą), na tym, czy zawsze mam rację, to przepraszanie będzie dla nas niezwykle trudne. Będzie dla nas oznaczało przyznanie się do błędu, czyli do słabości, do tego, że nie jesteśmy idealni. Będzie nam wstyd. Potocznie mówimy „stracimy twarz”. Ucierpi na tym nasza samoocena.
Możemy nie chcieć przepraszać, bo kiedyś, dawno temu byliśmy zmuszani do przeprosin i przeżyliśmy to bardzo traumatycznie. Uważaliśmy, że to niesprawiedliwa sytuacja, przeprosiliśmy wbrew własnej woli i potem przez wiele lat słowo „przepraszam” nie mogło przejść nam przez gardło.

​Czy Wam także czasami jest trudno przeprosić? Dlaczego? Czy odnajdujecie się w którejś z powyższych przyczyn, czy może jest jakaś inna?

Kochanie, bardzo Cię przepraszam, że zawstydziłem Cię przed znajomymi. To było złe, nie powinienem tego robić. Chciałbym Cię bardzo przeprosić, Twoich znajomych także. Moja ambicja wzięła góra, nie mogłem się pohamować. Źle się teraz z tym czuję. Czy wybaczysz mi?

Aniu, tak mi przykro, że Ci przerwałem. Bardzo Cię przepraszam! Próbowałaś mi pewnie powiedzieć o swoich kłopotach, a ja byłem pochłonięty problemami w pracy i potraktowałem Cię z wrażliwością słonia w składzie porcelany. Mam nadzieję, że dasz mi szansę na poprawę?

Córeczko, przepraszam! Przepraszam, że na Ciebie nakrzyczałem. Nic mnie nie usprawiedliwia. Ostatnio mamy problemy z budową domu, w firmie też nie jest łatwo i gdy do tego doszły jeszcze przygotowania do Świąt mój stres sięgnął zenitu. Wybuchłem i niestety skupiło się to na Tobie. Przepraszam Cię! Bardzo mi przykro!

To tylko przykładowe przeprosiny. Jeśli przepraszamy naprawdę szczerze, przyznajemy się do błędu, mówimy jak nam jest przykro z powodu zranienia drugiej osoby, szanse na to, że przeprosiny zostaną przyjęte, są naprawdę duże.

Święta to okres wyjątkowy, może wykorzystać go do tego, aby przeprosić tych, których w ciągu roku nie przeprosiliśmy, choć w sumie powinniśmy? To specjalny czas wybaczania, godzenia się, niezwykle rodzinny, może wykorzystać go jako pretekst do pojednania? Może warto pokonać siebie i się odważyć?

Łzy popłynęły mi po policzkach, gdyż obejrzałam w ubiegłym roku reklamę Tymbarka. Mały chłopiec daje, to, co było dla niego tak ważne. Rezygnuje z przedmiotu swoich dziecięcych marzeń,  marzeń, które realizował niełatwą drogą, po to, by owoc swojej pracy ofiarować maleńkiemu  jeszcze nienarodzonemu  braciszkowi. Po obejrzeniu pojawiła się we mnie refleksja - nie sztuką jest dawać, sztuką jest ofiarować to, co wymaga czasami od nas wysiłku i  poświęcenia. Niełatwo jest przecież zapomnieć o własnych pragnieniach, marzeniach, wygodzie i przyjemnościach, by dać czas, radość, bezpieczeństwo, schronienie, miłość, tym, którzy tego potrzebują.

W tej atmosferze przygotowań do Świąt nie trudno nie zauważyć ludzi, którzy poszukują podarków dla swoich bliskich. Cudowny zwyczaj obdarowywania. Chyba każdy z nas chce otwierając prezent poczuć to, co towarzyszyło mu wówczas, gdy był dzieckiem. Ale ważne, by te prezenty nie były jedynie  zadośćuczynieniem i uciszeniem sumienia. Obdarowując musimy myśleć przede wszystkim o osobie, którą chcemy obdarować, a nie o swoich potrzebach. 

Często dajemy prezenty, robiąc to na pokaz – niech inni widzą, jaki jestem dobry. Czasami  chcemy uciszyć swoje sumienie -  daję, ale to, co jest to dla mnie wygodne, a niekoniecznie to, czego potrzebują moi bliscy.

A tymczasem czas, miłość, poświecenie, to właśnie ofiarowanie, tego, co mam – to wartości, na które oni często czekają. Tego żadne podarunki nie zastąpią. Dając bowiem musimy myśleć o tym, czego osoba obdarowująca potrzebuje najbardziej. Czy nasz dar, być może piękny, kosztowny, podany w błyszczącym opakowaniu, ofiarowany jest w taki sposób, by wszyscy wokół nasz gest widzieli, a czasem  jest tylko „ochłapem” rzuconym, by pokazać sobie i światu nasze miłosierdzie.  Czy dając myślimy o uczuciach osoby, którą obdarowujemy? Czy wraz z moim gestem osoba otrzymuje poza prezentem przekonanie o tym, że nie jest sama, że są ludzie, dla których jest ważna, cenniejsza od dóbr materialnych. Nasz gest może obudzić w drugim człowieku potrzebną mu wiarę w ludzi. Ale pamiętajmy, by dając, robić  to w taki sposób, by drugiego człowieka nie upokorzyć, nie poniżyć, nie sprawić mu przykrości.

Tym dniom poprzedzającym przygotowanie do Świąt niech towarzyszy refleksja - czy umiem dawać to, co dla drugiego jest najważniejsze :)

Poniżej reklama Tymbarka, dla tych, którzy jej jeszcze nie widzieli :)

Do Świąt coraz bliżej, zostało już tylko 5 dni. Postanowiłyśmy, że każdego dnia, jaki pozostał będziemy przypominać jedną ważną sprawę, o której warto pamiętać w związku ze Świętami i naszą rodziną. Chciałybyśmy zatrzymać się na kilka minut w pędzącym świecie. Krótka refleksja, tytułowa inspiracja, zilustrowana opowieścią filmowa i naszym komentarzem - mamy nadzieję, że spodoba się Wam:-)
Dziś o naszych najbliższych i bezcennym czasie, jaki możemy im dać.
 
Boże Narodzenie to bardzo rodzinne, magiczne Święta, ale w ferworze przygotowań, gonitwy po sklepach, szału prezentowego można gdzieś po drodze zapomnieć… Zapomnieć o tych, którzy kiedyś byli dla nas ważni i bliscy, są naszą rodziną – najbliższą, czy nieco dalszą - ale teraz przez nasze zabieganie, czasami i odległość, zostali tylko śladem w naszej pamięci. Dziadek, który mieszka na drugim końcu Polski, mama która została w kraju, a my jesteśmy za Oceanem, ciocia, która cierpi na chorobę Alzheimera i mieszka w domu pogodnej starości. Osoby, które były kiedyś dla nas niezwykle ważne, wychowywały nas, dawały miłość, ale dla których teraz nie ma już miejsca w naszym codziennym życiu. One nie narzucają się, nie dzwonią, bo wiedzą, że nasz świat pędzi, a nawet, gdy się z nami skontaktują niekoniecznie znajdziemy czas, by przyjechać do nich i ich odwiedzić. Bliscy i bliskość. To, co kiedyś było istotą Świąt, teraz czasami nam umyka. A nasi bliscy jeszcze żyją, czekają na nas, nie chcieliby spędzać Świąt w samotności, co czeka bohatera filmu…
 
Obejrzyjcie niezwykle ciepły i wzruszający filmik o tym, co najważniejsze! Jest to co prawda film reklamowy, ale tak piękny, że naprawdę warto :-)
 

Jeśli chcielibyście obejrzeć reklamę z polskimi napisami, to jest dostępna TUTAJ

Oczy przecierała ze zmęczenia. Litery na ekranie monitora rozmazywały się.  Nie miała już sil. Od dwóch miesięcy godzi pracę, opiekę nad dziećmi i doglądanie chorego ojca z poszukiwaniem pracy dla Maksa. Ledwie żyje. Odczuwa, że brakuje jej sił, ale musi…

Zawsze perfekcyjna. W pracy wszystko dopięte na ostatni guzik, dzieci zadbane, dom, który bez problemu przeszedłby  test białej rękawiczki. Otwarta na innych, gotowa do poświęceń, niestawiająca granic.

Czy Ania musi szukać pracy dla Maksa? Czy musi zawsze o wszystkich i za wszystkich myśleć?  Czy sama nie wykreowała takiej sytuacji ? Zawsze odpowiedzialna, od dziecka starała się być „bohaterem”.  W domu rodzinnym opiekowała się młodszym rodzeństwem, dawała im poczucie bezpieczeństwa, dbała o ich potrzeby, bo było jak było… Ojciec alkoholik, ciągłe awantury,  mama cierpiąca na depresję. Ania brała na siebie odpowiedzialność za wszystkich, dźwigająca świat na swoich ramionach.

Gdy poznała Maksa zrozumiała, że jest mu potrzebna. Cudowny, inteligentny, ale taki zagubiony. Koleżanki określały go jako Piotrusia Pana, Wiecznego Chłopca, a Ania uważała, że to niesprawiedliwe. Doskonale rozumiała, czego brakowało w jego dzieciństwie. Ich domy przecież były  takie podobne, choć  różne…

Mama Maksa, gdy poznała jego ojca zakochała się bez pamięci. Ciąża pokrzyżowała jej ambitne plany. Dziewczyna, która ze wsi przyjechała do miasta i konsekwentnie dążyła do celu, nagle musiała zrezygnować  z wszystkiego o czy marzyła.  Szalona miłość stanęła na jej drodze. Obiekt  westchnień nie miał ambicji.  Co prawda oczarowany  dziewczyną, zaakceptował myśl o ślubie i dziecku, ale nie potrafił się w tej sytuacji odnaleźć. Gdy dotarło do niego, co się wydarzyło w jego beztroskim  życiu, zaczął z niego uciekać. Koledzy, alkohol, hazard, kobiety… Mama Maksa początkowo chlipała w poduszkę, potem zaczęła myśleć o sobie. Dziecko podrzucała rodzicom na wieś, a sama dużo podróżowała, nawiązywała wiele relacji towarzyskich. Dla Maksa w życiu rodziców nie było miejsca. Matka  widziała w nim kogoś, kto pokrzyżował jej ambitne plany. Nie  dawała mu miłości, opieki, poczucia bezpieczeństwa.

Ania i Maks odnaleźli się w życiu, by zaspokoić wzajemnie swoje potrzeby. Ona mająca chęć opiekowania się, on szukający kogoś kto dałby mu, to, czego nie zaznał w dzieciństwie. Dziecko i Rodzic. Relacja małżeńska, która przypominała relacje nieporadnego dziecka i nadopiekuńczej matki. Matki, która  wiecznie czuwa, opiekuje się, wyręcza, szuka pracy, ratuje z potrzasku, ale i kontroluje. On z kolei oczekujący opieki, a  w zamian tracący niezależność, poddający się ciągłej kontroli , a w ten sposób dający żonie satysfakcję. Przecież dzięki niemu może o sobie powiedzieć: gdy nie ja… Dlaczego weszli w takie role?

Człowiek, który w domu rodzinnym nie zaznał poczucia bezpieczeństwa i opieki albo będzie  podobni jak Maks szukał partnera, w którego ramionach znajdzie to, czego zabrakło w dzieciństwie albo będzie projektował tę potrzebę na drugiego człowieka,  i tak Ania stanie się osobą nadopiekuńczą, co w relacji małżeńskiej będzie wyglądało wręcz wygląda wręcz groteskowo.

Czy wyjście z takiego zwiąku jest możliwe? Oczywiście, ale tylko wówczas, gdy jedna ze stron „zbuntuje się”  i w sposób dojrzały spojrzy na swoje  życie, rozumiejąc, że bycie kontrolowanym, bądź bycie wykorzystywanym, to nie miłość. Ale nie jest to proste, gdyż potrzeby, które partnerzy zaspakajają w tych chorych związkach powodują, iż czują się w nich dobrze, pomimo, iż dla ludzi z zewnątrz ta relacja  nie przypomina miłości.

Imiona i okoliczności zostały zmienione tak, aby uniemożliwić identyfikację realnych osób.

POWIĄZANE POSTY:
(Nie)kochana siostra
Posag