Lekcja pokory

LEKCJA POKORY

Efekt statusu

Jako dziecko często słyszałam, że jednym z grzechów jest brak pokory. Wiedziałam o tym, ale brakowało mi jej, jak i wielu osobom, które wchodzą w dorosłe życie. Długo nie musiałam jednak czekać na jej pierwszą lekcję, którą zapamiętam pewnie do końca życia.

To był piąty rok studiów, czas pisania pracy magisterskiej z psychologii reklamy - tematyki, która niesamowicie mnie pasjonowała. Psychologiczne mechanizmy wpływu na zmianę postaw badałam wśród użytkowniczek proszków do prania, które były w tamtym czasie silnie reklamowane w telewizji. Przestudiowałam literaturę, rzetelnie podeszłam do przeprowadzenia badań i efektem tego była praca, z której byłam niezwykle dumna. Oddałam ją w ręce mojego promotora i z niecierpliwością dziecka, które czeka na nagrodę, czekałam na pochwałę. Oczekiwałam na ten moment, w którym usłyszę opinię na temat mojej pracy. Oj, nie zapomnę dnia, w którym nie otrzymałam tego, czego się spodziewałam. Nie ujrzałam podziwu w oczach mojego wykładowcy, nie usłyszałam słów pochwały. Otrzymałam konstruktywną, ale bolesną dla mnie informację zwrotną. Odebrałam cenną lekcję, a z nauki z niej płynącej korzystam do dziś i dzielę się nią z ludźmi, których spotykam na mojej drodze.

Moja praca magisterska musiała przejść metamorfozę. Usunęłam z niej za radą  promotora słownictwo psychologiczne, którym była obficie nadziana jak świąteczny keks bakaliami. Usłyszałam od mojego wykładowcy, iż wielkość człowieka polega na mówieniu i pisaniu językiem zrozumiałym dla odbiorcy. Wyjaśnił mi, iż sztuką jest pisać o trudnych zagadnieniach językiem prostym, który zrozumie nie tylko drugi psycholog, ale także laik. Od tego czasu zastanawiam się, do kogo kieruję moje słowa i wiem, że zrozumienie tego przekazu nie tyle jest uzależnione od poziomu odbiorcy, ale przede wszystkim od jasności mojego komunikatu.

Wówczas, przed laty nie czułam się komfortowo. To była dla mnie gorzka do przełknięcia pigułka. Gorzka dla studentki, której wydawało się, że „wszystkie rozumy już zjadła”, bo niebawem skończy studia i przed nazwiskiem będzie mogła pisać magiczne trzy literki. Dzisiaj wiem, że używanie przeze mnie specjalistycznych słów było wynikiem chęci popisania się i wywarcia wrażenia. Beata Kozyra w książce „Komunikacja bez barier” pisze, iż używamy niezrozumiałych dla innych słów wówczas, gdy chcemy komuś zaimponować lub okazać wyższość. Wśród złego doboru kodu do osoby autorka wymienia - poza niezrozumiałymi dla innych słowami  -  także żargon, gwarę, skróty myślowe albo słowa pochodzące z języków obcych.

Prowadząc szkolenia z zakresu komunikacji szczególną uwagę poświęcam barierze komunikacyjnej, jaką jest efekt statusu. Biznesmeni, urzędnicy, lekarze, nauczyciele, prawnicy, pamiętajcie zwracając się do swoich pracowników, klientów, pacjentów, uczniów o jasności przekazu. Bowiem, jak powiedział Hans Georg Gadamer „kto mówi językiem niezrozumiałym dla nikogo poza nim, nie mówi w ogóle. Mówić, to mówić do kogoś.”

---