BŁĘDNE KOŁOJak pokonać lęk? Monika z zazdrością spogląda na znajomych tworzących wieloletnie związki. Zakochane koleżanki z ekscytacją opowiadające o planach na przyszłość, pary spoglądające na siebie z miłością i trzymające się za ręce w parkach powodują, że tęskni za tym, czego jej brakuje. Ale czy nie jest tak, że ten brak jest na własne życzenie? Doskonale zdaje sobie sprawę z tego, że jest atrakcyjna pod wieloma względami, przyciąga wielu mężczyzn, ale robi wszystko, aby ich do siebie zrazić. Gdy znajomości zaczynają przeradzać się w bliższe związki, ona wycofuje się rakiem. Łukasz nie raz przygotowywał się do wakacji życia. Mieszkanie ze schorowanym ojcem spowodowało, że stał się przemęczony, zestresowany, brakowała mu sił i chęci na cokolwiek. Gdy tylko ktoś wychodził z inicjatywą wspólnej podróży, cieszył się jak dziecko. Perfekcyjnie planował wszystko, dbał o każdy szczegół. Ale po raz kolejny już tuż przed wyprawą wydarza się coś… co krzyżuje jego plany. I są to rzeczy od niego niezależne. Tak jakby coś wymykało się spod jego kontroli. Sabina drży przed każdym publicznym wystąpieniem. Gdy ma wypowiedzieć się na forum, przeżywa katusze: pocą jej się dłonie, ma ściśnięte gardło, serce bije jej mocno, ma problemy z oddychaniem. Zdaje sobie sprawę, iż pomimo tego, że jej wiedza jest o wiele większa niż innych, nie potrafi tego, co wie właściwie zaprezentować. Zarówno Monika, Łukasz, jak i Sabina czują się bezsilni wobec tego, co się z nimi działo. Lęk wymknął się im spod kontroli, obezwładnił ich, odebrał możliwość racjonalnego myślenia. Lęk, którego istotą było świadome oczekiwanie, że zaraz stanie się coś złego, wzmagał w nich napięcie. Monika boi się bliskich relacji, Łukasz pozostawienia ojca pod opieką innej osoby, Sabina oceny otoczenia. To wzrastające napięcie potęguje w nich lęk i tak nakręca się „nerwicowe błędne koło”. Najczęściej reakcja lękowa jest spowodowana zagrożeniem płynącym z wnętrza człowieka. Zagrażające mogą być własne myśli, emocje, wyobrażenia. Często samo wyobrażenie sytuacji lękowej jest cięższe dla danej osoby niż znalezienie się w niej. Edmund J. Bourne - autor książki „Lęk i fobia” napisał, że „łatwiej nam będzie zrozumieć istotę lęku, jeśli zastanowimy się, czym lęk jest, a czym nie jest. Na przykład pod wieloma względami lęk różni się od strachu. Kiedy odczuwasz strach, jest on zazwyczaj skierowany na jakiś konkretny zewnętrzny przedmiot lub sytuację. Zdarzenie, którego się boisz, mieści się zazwyczaj w granicach możliwości. Możesz się bać, że nie dotrzymasz terminu, oblejesz egzamin, nie będziesz mógł zapłacić rachunków lub zostaniesz odrzucony przez kogoś, na kim ci zależy. Strach może iść w parze z nagłym przypływem adrenaliny, myślami o grożącym niebezpieczeństwie i pragnieniem ucieczki. Kiedy natomiast doświadczasz lęku, często nie potrafisz określić, co jest jego przedmiotem. Lęk jest skierowany bardziej do wewnątrz niż na zewnątrz. Wydaje się, że jest to reakcja na niejasne, odległe, a nawet nierozpoznane zagrożenie. Możesz się lękać <<utraty kontroli>>; nad sobą lub jakąś sytuacją albo też możesz odczuwać niejasny lęk przed tym, że <<stanie się coś złego>>.” Przyczyn zachowań lękowych jest wiele. Między innymi są to czynniki działające w długim czasie, predysponujące. Należą do nich między innymi: dziedziczność, czynniki związane z okresem dzieciństwa i skumulowany stres. Najczęściej niewłaściwe postawy rodziców i brak poczucia bezpieczeństwa w okresie wczesnych lat życia powodują, że dziecko czuje się bezwartościowe, ma powracające poczucie winy, nie daje sobie prawa do przeżywania różnych stanów emocjonalnych. Monice po odejściu ojca zawalił się świat. Wówczas zrozumiała, że osoby, które się kocha mogą w jednej chwili nas opuścić. Łukasz podczas terapii uświadomił sobie, że alkoholizm ojca, brak poczucia stabilności wpłynął na jego obecne zachowanie - silną potrzebę sprawowania kontroli, panowania nad swoim życiem. Sabina z trudem dostrzegła, że jej lęki mają swój początek w nadmiernie krytycznych postawach rodziców, którzy stawiali jej bardzo wysoko poprzeczkę. Lęk w przypadku Moniki, Łukasza i Sabiny wymykał się spod ich kontroli, obezwładniał, odbierał możliwość racjonalnego myślenia. Z roku na rok coraz więcej osób odczuwa trudny do pokonania lęk. Boją się nie tylko sytuacji, osób, zadań, ale często sami nie wiedzą czego. Lęk ogarnia coraz więcej dziedzin naszego życia i skłania do nieprzemyślanych zachowań. Ludzie będący w sidłach lęku, bardzo często zachowują się w sposób nieracjonalny i nieprzewidywalny, gdyż odbiera on im zdolność rozumienia tego, co się aktualnie dzieje oraz przewidywania skutków własnego zachowania, zniekształca rzeczywistość, jest silnym, bardzo wyczerpującym przeżyciem emocjonalnym. Książek poświęconych temu problemowi jest wiele. Natomiast jedną z wartościowszych jest moim zdaniem poradnik Edmunda Bourne’a „Lęk i fobia” zawierający nie tylko merytoryczną wiedzę, ale także cały wachlarz strategii niezbędnych do pokonywania problemów z lękiem. Zgromadzone w niej precyzyjne wskazówki i arkusze ćwiczeń mogą stać się pomocne zarówno dla terapeutów, jak i osób, które chcą się uwolnić od lęku, napadów paniki i fobii. Poniżej przedstawimy afirmacje przeciwlękowe zaczerpnięte z książki Edmunda J. Bourne’a: Do pobrania i wydrukowania:
*Fragmenty pochodzą z książki Edmunda J. Bourne'a "Lęk i fobia" **Post powstał przy współpracy z Wydawnictwem Uniwersytetu Jagiellońskiego POLECAMY:
0 Comments
Your comment will be posted after it is approved.
Leave a Reply. |
JESTEŚMY NA FACEBOOKU:
POMAGAMY:
PISZEMY DLA WAS:
REKLAMA:
piszcie do nas na adres: psychologiaprzykawie@gmail.com |