Psychologia przy kawie
  • Blog
  • PORADY ON LINE
  • O NAS
  • WYCHOWANIE
  • RELACJE
  • PRACA
  • ONA
  • WYWIADY
  • Kontakt / Współpraca
Obraz

Jedenaste: nie krytykuj!

11/26/2016

0 Comments

 
Obraz

JEDENASTE: NIE KRYTYKUJ

Krytyka. Negatywna informacja zwrotna

Gdyby dekalog miał jedenaście przykazań z pewnością dopisałybyśmy: Nie krytykuj! Niszczy rozwijające się dopiero dzieci, ale potrafi niszczyć też związki.

Andrzej w dzieciństwie słyszał od rodziców mało pozytywnych słów na swój temat. Ciągle tylko jakieś narzekania, zwracanie uwagi: coś źle zrobił, czegoś nie dopełnił, zapomniał o czymś. Dzień zaczynał się napominaniem i kończył się negatywnymi informacjami. I tak od rana do wieczora i od wieczora do rana.
Anię krytykował chyba od początku znajomości. Najpierw tego nie dostrzegała. Po ślubie stało się to nagminne i okropnie uciążliwe. Żadnego dobrego słowa, ciągłe uwagi i pretensje. Krytykował ją na każdym kroku. A to źle sprzątnęła. Pieczeń zbyt wysuszyła. Kupiła niegustowne spodnie. Tak jak w jego domu rodzinnym i tak samo jak rodzice traktowali jego samego. Krytyka rodziła konflikty. Z czasem ich wspólne życie stało się nie do zniesienia.

Dziecko jest bezbronne i buduje sobie dopiero wizję świata i samego siebie. Nasiąka opiniami o sobie jak gąbka, chłonie wiedzę – jak inni mnie widzą, jak oceniają, jaki jestem? Poddane ciągłej krytyce, negatywnym komunikatom ze strony rodziców, kolegów, krewnych, nauczycieli rośnie w przekonaniu, że jest „do niczego”, beznadziejne, nieudane. Nie umie się przed tym obronić. Wierzy w opinie na swój temat. Cierpi na tym jego poczucie wartości i samooceny. Trudno mu potem uwierzyć w siebie i w swoje możliwości, dostrzec swój potencjał. Zaczyna myśleć o sobie tak samo, jak Ci, którzy go krytykują. Jest surowe w stosunku do siebie, krytyczne.

Pięknie powiedział o tym pewien nieznany autor*:
  • Dziecko krytykowane uczy się potępiać.
  • Dziecko otoczone agresją uczy się wrogości.
  • Dziecko żyjące w strachu uczy się lękliwości.
  • Dziecko doświadczające litości uczy się użalać nad sobą.
  • Dziecko otoczone zazdrością uczy się zawiści.
I odwrotnie:
  • Dziecko żyjące w poczuciu bezpieczeństwa uczy się wierzyć w siebie.
  • Dziecko akceptowane uczy się kochać.
  • Dziecko darzone uznaniem uczy się, że dobrze mieć cel.
  • Dziecko otoczone aprobatą uczy się lubić siebie.
  • Dziecko otoczone przyjaźnią uczy się radości życia.

Andrzej nie doświadczył w ogóle lub w niewystarczającym stopniu pozytywnych sytuacji: akceptacji, uznania, aprobaty. jedynie co znał bardzo dobrze, to krytykę.

​Gdy krytykowane nadmiernie dziecko dorasta to przejmuje tendencję do krytykowania i „rozszerza się” ją na innych ludzi wokoło. To właśnie u innych zaczyna ono dostrzegać jedynie wady, braki, bo przecież nikt nie nauczył go patrzeć i doceniać tego, co wspaniałe, co się udało, co jest osiągnięciem. Tak jakby miał klapki na oczach i widział tylko jedną część świata - tę złą. Z drugiej strony, gdy człowiek skupi się na niedoskonałościach innych, może nie myśleć o swoich własnych. Można odwrócić uwagę od tego, co dzieje się w nim samym. Na zasadzie kontrastu może dzięki temu mechanizmowi spostrzegać siebie jako lepszego. Czuć się lepiej niż w sytuacji, gdy sam był krytykowany.
Obraz
Cały czas piszemy o źle udzielanej krytyce, która jest zwracaniem uwagi, napominaniem, karceniem, narzekaniem. To krytyka która:
  • Opiera się na uogólnieniach
  • Ocenia osobę (osobowość) a nie zachowanie
  • Poniża partnera
  • Ma na celu odegranie się i odreagowanie
  • Jest ironiczna
  • Udzielana jest podniesionym głosem
  • Polega na pouczaniu, popędzaniu, przerywaniu
  • Nie mówi o konkretnych błędach
  • Nie pokazuje oczekiwań
  • Nie daje możliwości poprawy, jej celem nie jest naprawienie relacji
  • Zawiera groźby i kary.

Jeśli taka krytyka pojawia się w małżeństwie, to powoduje powstawanie negatywnych uczuć, oddalanie się zranionych współmałżonków od siebie. Spirala niechęci pogłębia się i jeśli nie ma szans na zmianę może nawet doprowadzić do rozpadu związku. Nikt przecież nie lubi się czuć poniżany i niedoceniany na dłuższą metę.

Nie chodzi o to, że w ogóle nie można krytykować innych, chodzi jednak o to, aby nie było to destrukcyjne a konstruktywne. Każdy z nas ma jakieś słabe strony, wady, ale ktoś, kto nas kocha powinien uświadomić je nam delikatnie i w sposób „przepełniony pozytywną energią i szacunkiem”*. Można nawet pokusić się o wykorzystanie odrobiny humoru, aby ułatwić drugiej stronie przyjęcie informacji. Chociaż humor to jednak zawsze nieco ryzykowna sprawa, bo jeśli mąż napisze na zakurzonym regale „Żono - kocham Cię” zamiast zrobić awanturę: „Cały dzień siedzisz w domu i głupich kurzy nie możesz zetrzeć?!”** to i tak część pań może poczuć się dotknięta. Pamiętajmy, że prawda powiedziana bez miłości – zabija.
 
*S.R.Covey „7 nawyków szczęśliwej rodziny”
**J.Pulikowski „Ewa czuje inaczej”


Imiona i okoliczności zostały zmienione tak, aby uniemożliwić identyfikację realnych osób.
 
Aby czytać więcej, możesz polubić nasz blog "Psychologia przy kawie" na Facebooku:.
0 Comments

Your comment will be posted after it is approved.


Leave a Reply.

    JESTEŚMY NA FACEBOOKU:

    POMAGAMY:
    Obraz
    Kliknij i sprawdź

    PUBLIKUJEMY W:
    Obraz
      

    Newsweek Psychologia
    Obraz
    Cosmopolitan
    Obraz
    Newsweek
    Obraz

    PISZEMY DLA WAS:

    Obraz
    Katarzyna Krakowska
    Obraz
    Joanna Kotarska

    REKLAMA:
    piszcie do nas na adres: 
    ​psychologiaprzykawie@gmail.com 
    ​

​Strony:  1   2   3   4   5   6   7   8   9  10  11  12  13  14  15  16  17  18  19  20  21  22  23  24  25  26  27  28  29  30  31  32  33  34  35  36  37  38  39  40  41  42  43  44  45  46  47  48  49  50  51  52  53  54  55  56  57  58  59  60  61  62  63  64  65  66  67  68  69  70  71  72  73  74  75  76  77  78  79  80  81  82  83  84  85  86  87  88  89  90  
​

Powered by Weebly
  • Blog
  • PORADY ON LINE
  • O NAS
  • WYCHOWANIE
  • RELACJE
  • PRACA
  • ONA
  • WYWIADY
  • Kontakt / Współpraca