Nie zapominaj o swoich prawach

NIE ZAPOMINAJ O SWOICH PRAWACH

Asertywność

O tym, iż umiejętność postawienia granic, to dla niektórych osób sztuka pisałyśmy w poście „A gdzie JA jestem?” Gosia, Bogusia i Marek - bohaterowie artykułu, to osoby, które nie umiały zadbać o własne granice. Widziały innych i ich potrzeby, nie widząc swoich. Zawsze stawiały innych ponad swoje dobro. Gdyby nie przyjaciele, koleżanki, terapeuta, nie wiadomo jak daleko by zaszli.Tak jak podkreślałyśmy, wielu z nas nie mówi NIE, bo nie chce zrobić przykrości, nie chce być egoistami, nie chce stracić sympatii, miłości, szacunku.  Wiele osób nie chce przyznać się przed sobą, że pewnych sytuacji nie akceptuje. Zapominają natomiast o sobie, o swoich prawach, emocjach. Doprowadza to często do przemęczenia, frustracji, poczucia wykorzystywania .

Często osoby nie stawiają granic, gdyż mylą postawę asertywną z agresją. A przecież jest różnica pomiędzy zachowaniem agresywnym , w którym swoje prawa stawiamy ponad prawami innych osób,  a uległością, gdy prawa innych są przez nas stawiane ponad własnymi i asertywnością, gdy dostrzegamy zarówno swoje prawa, jak i prawa innych. Asertywność bowiem  jest umiejętnością otwartego wyrażania swoich myśli, uczuć, przekonań, ale bardzo istotne – bez  lekceważenia poglądów swoich rozmówców. Uczy nas mówić „nie” bez wyrzutów sumienia, złości czy lęku i ułatwia wyrażanie swoich potrzeb w sposób możliwy do przyjęcia przez innych.

Komunikat  asertywny  powinien być  jasny i precyzyjny  w  formie  i treści  tak, by by wyrażał wprost to,  co myślimy i czujemy, bez obronnej maski, udawania i oszukiwania.

Model asertywnej odmowy składa się z czterech elementów:
  -słowa „Nie"
  -informacji o decyzji: „Nie pojadę z Tobą do Ani i Piotra."
  -przedstawienia w jasny sposób motywu odmowy: „Nie pojadę, ponieważ..."
  -zmiękczenia: „Nie mogę pojechać, ponieważ... Przykro mi.”

Techniki wspomagające asertywną odmowę:

„Zdarta płyta” polega na tym, iż nie szukamy uzasadnień, tylko powtarzamy zdanie, które zostało powiedziane za pierwszym razem. Jest to technika upierania się przy swoim i polegająca  na powtarzaniu tego samego zwrotu, bez zmiany jego treści. Jest przydatna w sytuacji, gdy ktoś próbuje na przykład nakłonić nas do czegoś, na co nie mamy ochoty. Pozwala ona uniknąć zbędnej dyskusji, nie przekraczając granic drugiej osoby.

„Jujitsu” – stosowanie tej techniki polega na tym, że skoncentrowanej energii partnera nie przeciwstawiamy całej naszej mocy (kontrargumentów, polemiki), lecz uginamy się, pozostawiając partnera z jego własną siłą w próżni.
Potwierdzenie  negatywne może być stosowane wówczas,   gdy ktoś  krytykuje  nasze  autentyczne  negatywne  cechy,  mówiąc np. „jesteś  zbyt emocjonalna”. Wówczas możemy odpowiedzieć: „Tak, to prawda, czasami rządzą mną emocje”.
 
Mgła – technika polegająca na przyznaniu, że w tym, co ktoś mówi do nas, może być część prawdy. „Odezwałaś się niegrzecznie w stosunku do mojej siostry. Nie szanujesz nikogo, poza sobą”. Na co, odpowiadamy:  „Tak, dzisiaj nie byłam grzeczna w stosunku do niej. Możliwe, że czuję się źle w jej  towarzystwie”.
 
Pytanie negatywne to  aktywne zachęcanie do krytyki naszego zachowania. Na przykład: „Będzie to dla ciebie trudne, prawda? Jesteś taka nieśmiała.” Odpowiadamy:  „Kiedy twoim zdaniem byłam zbyt nieśmiała?”
 
Asertywna obrona przed atakiem werbalnym i przerywaniem, polega na jasnym komunikacie: „Chwileczkę, chciałbym dokończyć. Pozwolisz, że skończę to, co mam do powiedzenia.

Obrona przed podniesionym tonem głosu polega na tym, że informujemy: „Mówisz do mnie poniesionym głosem. Proszę, zmień ton.”
 
Zasada „Jestem słoniem”  to kontrola tempa własnego zachowania. Chodzi w niej o to, aby w sytuacji odmawiania mówić wolniej, głębiej oddychać, parafrazować i dopytywać się, gdy coś jest niezrozumiałe. Przyspieszenie powoduje bowiem, że jakość naszego zachowania pogarsza się, powodując większe poczucie niepewności i niezadowolenia z siebie. Zwolnienie tempa, nawet gdy odbywa się w sposób niespontaniczny, powoduje zwiększenie poczucia własnej mocy.

Jeżeli macie problem z byciem asertywnym, wybierzcie z powyższych sposobów jeden i przy najbliższej okazji wypróbujcie :)
​

Katarzyna Krakowska
​współautorka bloga

Jeżeli nie potrafisz stawiać własnych granic, nie umiesz być osobą asertywną, przeżywasz trudne chwile, nie możesz poradzić sobie z tłumionymi uczuciami, targają Tobą emocje - pomożemy CI. O ile chcesz skorzystać  z naszej wiedzy i doświadczenia, zapraszamy na porady on line. Wielu osobom pomogłyśmy, pomożemy i Tobie :) Możemy pomóc Ci inaczej patrzeć na świat... bo przecież wszystko zaczyna się w naszej głowie!