GIMNASTYKA DLA UMYSŁU"Czy jesteśmy mądrzejsi od szympansów?"
Psycholog Ben Ambridge w książce "Czy jesteśmy mądrzejsi od szympansów?" szuka podobieństw między zwierzętami i ludźmi. Kilka dni temu, opierając się na danych zawartych w książce, opisałyśmy zjawisko konkurencji plemników, wywołując burzę wśród naszych czytelników :) Dziś chcemy napisać kilka słów o nauce języka. Często uważamy, że jesteśmy wyjątkowi i unikalni, a okazuje się, że np. język jest dostępny nie tylko ludziom. Niektóre zwierzęta są także w stanie go opanować. Dziś możecie sprawdzić swoje zdolności uczenia się języków obcych. Uważamy, że może to być świetna zabawa :) Piszcie jak Wam poszło :)
Japońska zmiana* Psy rozumieją pojedyncze słowa, delfiny umieją zrozumieć zdania, w których słowa łączy się w nowy sposób, czyli zdania, których nigdy wcześniej nie słyszały. A ty umiesz? Sprawdźmy to, ucząc się japońskiego. Przyjrzyj się poniższym zdaniom i ich tłumaczeniom: Wani-ga kirin-o ketta. Aligator kopnął żyrafę. Zo-ga rakuda-o nameta. Słoń polizał wielbłąda. Kirin-ga kaeru-o butta. Żyrafa uderzyła żabę. A teraz co oznacza poniższe zdanie: Kaeru-ga Zo-o ketta ODPOWIEDŹ: Potrzebujesz wskazówki? Kluczem do rozwiązania jest przyjrzenie się trzem zdaniom po polsku i znalezienie jedynego zwierzęcia, które pojawia się dwukrotnie. Masz? Jedynym zwierzęciem pojawiającym się w dwóch polskich zdaniach jest żyrafa, wiec jeśli popatrzysz na dwa odpowiadające im zdania po japońsku, możesz znaleźć słowo oznaczające „żyrafę". To jest ten klucz do zagadki. Wciąż się męczysz? No cóż. Kiedy już wiesz, że żyrafa" po japońsku to kirin, możesz się domyśleć, że zwierzę wykonujące akcje jest pierwsze i ma dodana końcówkę ga (np. Kirin-ga kaeru-o butta, „Żyrafa uderzyła żabę"),podczas gdy zwierzę, wobec którego się tę akcję wykonuje, jest w zdaniu drugie i ma końcówkę -o (np. Wani-ga kirin-o ketta ,,Aligator kopnął żyrafę"). Dysponując tą wiedzą, możesz odgadnąć nazwy wszystkich zwierząt oraz to, że Kaeru-ga Zo-o ketta oznacza „Żaba kopnęła słonia". Dwa butlonosy, Akekamai i Phoenix, udało się nauczyć języka wymagającego podobnego sposobu dedukcji. Na przykład dwa możliwe zdania w języku delfinów(prezentowane sygnałami dłoni lub podwodnymi kliknięciami) to: Rura prawy - koszyk weź. Zanieś koszyk po prawej stronie do dowolnej rury. Prawa - rura koszyk weź. Zanieś jakikolwiek koszyk do rury po prawej stronie. Już znasz wzorzec zdań japońskich: [WYKONAWCA(ga)][ODBIORCA (o)][AKCJA] Akekamai i Phoenix nauczyli się wzorca zdń delfińskich: [MIEJSCE] [OBIEKT][AKCJA] Podobny sukces odniósł Kanzi, bonobo, którego nauczono tworzenia i rozumienia języka przy pomocy ekranu dotykowego. Podobnie jak Ake i Phoenix, Kenzi nie uczył się po prostu słów (co większości psów przychodzi bez trudu), ale rozumiał, że kolejność tych słów jest ważna. Na przykład Kenzi odpowiednio reagował na zdania: „Połóż czapkę na piłce” i „Połóż piłkę na czapce”, w których użyto tych samych słów, ale w innej kolejności. Dlaczego to jest ważne? Dla wielu naukowców nasze zastosowanie zasad kolejności wyrazów, a wraz z nim zdolność tworzenia i rozumienia zupełnie nowych zdań, jest definiującą cecha ludzkiego języka, która odróżnia go od chrząknięć, krzyków i okrzyków całej reszty królestwa zwierząt. Czyli jeśli delfiny i bonobo też to potrafią, to znaczy, że one również mogą nauczyć się ludzkich języków, przynajmniej w szczątkowej formie. POWIĄZANE ARTYKUŁY Konkurencja plemników Psychopaci są niewrażliwi na cierpienie innych *Fragment pochodzi z książki, której nasz blog jest Patronem. Polecamy, jest naprawdę świetna :)
|
|
NOWOŚĆ!
Ben Ambridge "Czy jesteśmy mądrzejsi od szympansów?" Wydawnictwo PWN PREMIERA: 20 WRZEŚNIA 2019 |
0 Comments
Your comment will be posted after it is approved.
Leave a Reply.
JESTEŚMY NA FACEBOOKU:
POMAGAMY:
PISZEMY DLA WAS:
